Kuyum işletmeleri ve vergi levhasında değerli maden üretimi yahut ticaretiyle iştigal ettiği belirtilen gerçek bireyler haricindekilere “kesme altın” olarak da bilinen çekili değerli madenlerin satışına müsaade verilmeyecek.
Konuya ait Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlandı.
Karar ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından yapılacağı duyurulan “kıymetli maden piyasasında kayıt dışılığın önlenmesine yönelik ek adımlara” ait düzenleme gerçekleştirildi.
Bu kapsamda, yeni piyasa kaideleri ve talepler kıymetlendirilerek, “Türk Parası Değerini Muhafaza Hakkında 32 Sayılı Karar”da birtakım değişikliklere gidildi.
Hazine ve Maliye Bakanlığından edinilen bilgiye nazaran, düzenleme, altının ince bir şerit haline getirilmesi sürecinin akabinde şeridin çeşitli hallerde kesilmesi yahut işlenmesi suretiyle oluşturulan ve “çekili altın” ya da “kesme altın” biçiminde tabir edilen eserlerin alım satımında son devirlerde artış görülmesi üzerine yapıldı.
Çekili altının rastgele bir standardının bulunmaması ve yatırım emeliyle alım gerçekleştiren gerçek şahıslara satışının suistimale açık olmasının yanı sıra vatandaşlar ve kesim temsilcileri tarafından iletilen şikayetler de atılan adımda göz önünde bulunduruldu.
Bu kapsamda, Ticaret Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş kuyum işletmeleri ve vergi levhasında değerli maden üretimi yahut ticaretiyle iştigal ettiği belirtilen Türkiye’de yerleşik gerçek şahıslar haricindekilere çekili değerli madenlerin satışı yapılamayacak.
Yurt dışına çıkarılabilecek meblağ 185 bin lira oldu
Ayrıca, yurt dışına efektif olarak serbestçe çıkarılabilecek azami 25 bin liralık limit, döviz kurundaki artış ile kabahat gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının önlenmesine ait mevzuatta yer alan kimlik tespiti için belirlenmiş meblağ da göz önünde bulundurularak 185 bin liraya yükseltildi.
Yurt içinden temin edilen döviz/kıymetli maden kredilerine, kredi kullananların küme şirketi ya da hisselerine direkt sahip olan gerçek/tüzel kişi ortaklarının döviz cinsinden teminat verebilmesine imkan sağlandı.
Bunların yanı sıra değerli maden ve dövizin kambiyo mevzuatında düzenlenen bedeller olması, kambiyo mevzuatında değerli maden depo hesaplarında süreç gören kaydi meblağların açık bir tarifinin yer almaması ve özü prestijiyle fiziki teslimat yapılmadığı sürece kaydi ve kıymeti dövizle belirlenen bir fiyatın kelam konusu olması konuları dikkate alınarak, fiziki teslimat olmaksızın yapılan değerli maden alım satım süreçlerinin “kambiyo işlemi” olarak sayılması karara bağlandı.
Türev süreçlere aracılık yapılmasının önlenmesi için kurumlar ortası işbirliği
Yurt dışında yapılacak türev süreçlere ait aracılık edecek kuruluşların kapsamının ve yetkili kuruluş aracılığı olmaksızın süreç yapılabilecek hallerin belirlenmesi ve ilgili piyasaların sermaye piyasası mevzuatı kapsamında oluşabilecek ilave durumları da kapsaması gayesiyle değişikliğe gidildi.
Söz konusu süreçler Türk parası olarak yapılan transferleri de kapsıyor.
Ayrıca, yetkisiz bireylerce kaldıraçlı süreç yahut türev süreçlere aracılık yapılmasının önlenmesi ve takibi hedefiyle bankalar ile ödeme ve elektronik para kuruluşları tarafından gerekli önlemlerin alınması için de düzenlemeye gidildi. Bu kapsamda, Sermaye Piyasası Kurulu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından önlemlerin alınması konusunda bilgi paylaşımında bulunulacak.
Yetkisiz formda bu süreçlere aracılık yapanlara yaptırım uygulanması ve tespit edilen tersliklerin Bakanlığa bildirilmesine ait konular da düzenlemede yer aldı.