Türkiye’nin kıymetli iklim STK’ları ortasında yer alan 350 Türkiye, Avrupa İklim Hareket Ağı, Buğday Ekolojik Hayatı Destekleme Derneği, Fosil Yakıtların Ötesi, Greenpeace Türkiye İklim Değişikliği Siyaset ve Araştırma Derneği, Sürdürülebilir , İktisat ve Finans Araştırmaları Derneği (SEFiA), TEMA Vakfı ve Pak Hava Hakkı Platformu bugün Bakü’de başlayan COP29 İklim Doruğu öncesinde yaptığı ortak açıklamada, Türkiye’nin güçlü iklim gayelerine ulaşması için ivedilikle “yeni kömürlü termik santral yapmama” kararı alması ve kademeli olarak kömürden çıkışı planlaması gerektiğini belirtti.
Açıklanan raporda şunlar belirtildi:
-Tüm gelişmiş ülkeler, global ısınmanın en büyük nedenlerinden biri olan ve finansal geleceği kalmayan kömürü terk ederken Türkiye’de hâlâ yeni santral imali gündemde.
-Kömürlü termik santrallerin yarısının ithal kömüre dayalı olduğu, ekonomik teşviklerle ayakta kalabilen kömür dalı kamu kaynaklarının da boşa harcanmasına neden oluyor.
-Şu anda Afşin-Elbistan A Termik Santrali’ne, yeni bir santral büyüklüğünde, 688 MW’lık ek ünite yapılmak isteniyor. 40 yıldır kömürün gölgesinde yaşayan halk için bu, daha fazla kaldıramayacakları yeni sıhhat ve etraf meseleleri demek.
“KÖMÜRDEN ÇIKMANIN HEM TOPLUMA HEM İKLİME YARARI VAR”
-Oysa Türkiye, hâlâ çok azından faydalandığı, pak ve inançlı yenilenebilir güç potansiyeline sahip. Üstelik Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı’nın son açıkladığı 2035 yılı için 120 GW güneş ve rüzgar gücü kapasite gayesi, ülkemizin için kıymetli bir adım.
-Bu amacın, tabiattan ve toplumsal adaletten taviz vermeden, güç tasarrufu ve verimliliğini de kapsayarak, iklime ve topluma yarar sağlaması, fakat elektrik üretiminde kömürü sıfırlamakla mümkün olacak. 2021 yılında yayınlanan “Karbon Nötr Türkiye Yolunda Birinci Adım: Kömürden Çıkış 2030” başlıklı rapor da bunun mümkün olduğunu bilimsel olarak ortaya koymuştu.
KÖMÜRDEN KADEMELİ ÇIKIŞIN FAYDALARI ANLATILDI
COP29 İklim Doruğu, Türkiye’ye “yeni kömür santrali yapmama” ve “kömürden kademeli çıkış” kararı alması için fırsat sunuyor. Bu kararların şöyle yararları olacak:
-Tüm canlıların ömrünü tehdit eden kömürün sıhhat ve etraf üzerindeki olumsuz tesirleri ortadan kalkacak,
-Emisyonlar azalacak, iklim amaçlarında değerli bir yol katedilecek,
Temiz ve yenilenebilir gücün önü açılacak, elektrik maliyetleri düşecek,
-Net sıfır iktisada geçiş hızlanacak, Güçte dışa bağımlılık azalacak, kendine yeterlilik artacak,
-Güvenli ve sağlıklı yeni istihdam alanları yaratılarak adil bir geçiş sağlanacak.
-Üstelik bu karar Türkiye’nin memleketler arası yatırım ve dayanaklara ulaşmasını da sağlayacak; zira COP29’un bu yılki gündeminde finansman var.
-Müzakerelerde, argümanlı bir iklim gayesi belirleyen ülkelerin iklim finansmanında önceliklendirilmesi konusu gündeme gelecek.
-Emisyonlarının %20-25’i kömürlü termik santrallerden kaynaklanan Türkiye’nin kömürden çıkış kararı alması tezli bir iklim maksadının birinci adımı olabilir.
