Cumhurbaşkanı Danışmanı Mehmet Uçum, “Cumhurbaşkanı seçiminde istisnai adaylık” başlıklı yazısında, “2027’nin ikinci yarısında, 360 milletvekili ile seçimlerin yenilenmesi kararı alırsa Cumhurbaşkanı Erdoğan bir kere daha, yani son defa aday olabilir.” niyetini lisana getirdi.
Uçum yazısında, “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde demokratik işleyiş açısından halkın önüne daha fazla seçenek çıkması ve demokratik iradeyi temsil edenlerin yenilenmesi için, devir sınırlaması manalıdır. Buna karşılık devir sınırlaması bir ülkeyi, liderlik deneyimine ve yetkinliğine daha fazla muhtaçlık duyulan vakitlerde, dezavantajlı duruma sokabilir. Bunun için demokrasi içinde istisnai bir önlem alınması isabetli olur. Hakikaten bizim sistemde, TBMM’nin seçimleri yenilemesi yoluyla bu türlü bir önlem alınmıştır.” tabirini kullandı.
Uçum şunları kaydetti:
-Anayasaya nazaran Cumhurbaşkanının ikinci devrinde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde Cumhurbaşkanı bir kere daha aday olabilir (Anayasa m. 116/3). Bu adaylık hali iki devir kuralının istisnasıdır. Bu nedenle ‘istisnai adaylık’ denir.
“İSTİSNAİ ADAYLIK BİR ANAYASA NORMUNDAN DOĞUYOR”
-Görüldüğü üzere istisnai adaylık bir anayasa normundan doğuyor. Bu norm iki periyot misyon yapmış bir Cumhurbaşkanı için bir kere daha adaylık imkanı getiriyor. Yani Cumhurbaşkanı Erdoğan’a has bir durum değildir. İki devir cumhurbaşkanlığı yapacak herkes için bir hukukî istisna kelam hususudur.
“ERDOĞAN SON DEFA ADAY OLABİLİR”
Cumhurbaşkanı Erdoğan için istisnai adaylık imkanı lakin ilgili anayasal kararın işletilmesiyle olabilir. Buna karar verme yetkisi TBMM’dedir. Meclis 7 Mayıs 2028 tarihinde yapılacak genel seçimlerden evvel, örneğin 2027’nin ikinci yarısında, 360 milletvekili ile seçimlerin yenilenmesi kararı alırsa Cumhurbaşkanı Erdoğan bir sefer daha, yani son kere aday olabilir.
“KEYFİ BİR TEKLİF YAPILIYORMUŞ ÜZERE MEVZUYU ELE ALMA TAM BİR CEHALET”
Hal böyleyken Cumhurbaşkanımız Erdoğan’a son defa adaylık imkanı verilmesi teklifimizi; anayasaya karşıtlık, şahsa has imtiyaz ve sınırsız sayıda istisnanın önünü açmak üzere itirazlarla eleştirmek akıl,mantık ve hukuk dışıdır. Bazıları bu anayasal karar işletilmesin diyebilir, bu da bir görüştür. Lakin bu türlü bir tüzel imkan yokmuş, keyfi bir teklif yapılıyormuş üzere mevzuyu ele almak tam bir cehalettir ve kötüniyetli bir haldir.
Bir hususun gerçek bilgilerle tartışılmasını beklemek demokratik kamuoyunun hakkıdır. Tartışanlar bakımından ise yanlışsız bilgiyi kullanmak bir ödevdir. Anlaşılan o ki; Cumhurbaşkanı Erdoğan’a son sefer adaylık imkanı verecek anayasal kararın işletilmesi ihtimali, iç ve dış kimi etrafları ve odakları çok huzursuz ediyor.
“EMPERYALİST ODAKLARIN ENDİŞESİNİN NEDENİ BELLİ”
Emperyalist odakların dehşetinin nedeni aşikâr: Onlar, Erdoğan’sız Türkiye’de emperyalist operasyonlar için daha fazla imkana sahip olacaklarını düşünüyorlar. Bu nedenle 2028’i iple çekiyorlar ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın son sefer de olsa aday olmasını istemiyorlar.
İçeride ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’la seçimlerde son defa demokratik rekabete ve yarışa girilmesi ihtimali kimilerini şiddetli bir biçimde ürkütüyor. Sonuçta adaylık imkanından, seçime girmekten kelam ediliyor. Demek ki adaylık imkanı açılırsa ve Cumhurbaşkanı Erdoğan aday olursa, Cumhurbaşkanı Erdoğan’la yarışmaktan korkuluyor. Tekrar ve son sefer Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçileceği korkusu, türel bir yol olan adaylık imkanına abes itirazların ana sebebidir.
“ERDOĞAN’IN ÖNÜNÜ KESEREK SEÇİME GİRMEK ZAAF GÖRÜNTÜSÜ”
Muhalefet şununla yüzleşmelidir: Hukuken adaylık imkanı olmasına karşın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önünü keserek 2028 seçimlerine girmek demokratik yarış açısından kendilerine güç mü kazandırır yoksa zaafa mı uğratır. Büyük mümkünlük zaaf manzarası ağır basar, bu da seçmen nezdinde muhalefetin korkaklığı olarak kıymetlendirilebilir.
Oysa Cumhurbaşkanı Erdoğan’a anayasal kararı işleterek adaylık imkanı verip yarışa girmek, seçmen nezdinde muhalefetin demokratik rekabete cüret göstermesi biçiminde görülebilir.
“SEÇİMLERİN YENİLENMESİ KARARI İSTİSNAİ DURUM”
Belirtelim ki; Cumhurbaşkanlığı Hükümet sisteminde seçimlerin yenilenmesi kararı da istisnai bir durumdur.
İşte bu noktada Ülke Liderliği müktesebatı ve dünyadaki siyasi tesiri açısından Türkiye’nin büyük bir kazanımı ve ulusal kıymetlerinden biri olan Cumhurbaşkanı Erdoğan’a önümüzdeki genel seçimlerde son kere adaylık yolu açmak bu istisnai durumlardan sayılabilir. Bu imkanı kullanmanın Türkiye’nin hayrına olacağı güçlü bir öngörüdür.