AB önderlerini Brüksel’de harikulâde tepe için bir ortaya getiren toplantı sürerken, “Avrupa’nın savunması” başlığında kabul edilen sonuçlar duyuruldu.
Buna nazaran AB önderleri, Avrupa’nın daha hükümran, kendi savunmasından daha sorumlu bir yaklaşımla hem acil hem gelecekteki zorluklar ve tehditlerle özerk halde hareket edip başa çıkmak için daha donanımlı olması gerektiğini vurguladı.
Rusya’nın Ukrayna’da sürdürdüğü savaş ve bunun değişen bir ortamda Avrupa’nın güvenliği üzerindeki tesirlerinin AB için varoluşsal bir zorluk olduğuna işaret eden önderler, bildiride şu tabirlere yer verdi:
“Bu bağlamda AB, Birliğin güvenliğini ve vatandaşlarımızın korunmasını güçlendirmek için gerekli araçların ve finansmanın seferber edilmesini hızlandıracaktır. Bunu yaparken, Birlik genel savunma hazırlığını güçlendirecek, stratejik bağımlılıklarını azaltacak, kritik yetenek boşluklarını giderecek ve buna nazaran Avrupa savunma teknolojik ve endüstriyel tabanını Birlik genelinde güçlendirecek, böylelikle gereksinim duyulan ölçülerde ve artırılmış süratte daha güzel ekipman tedarik edebilecek bir pozisyonda olacaktır. Bu ayrıyeten, Avrupa’nın endüstriyel ve teknolojik rekabet gücünü artırmaya da katkıda bulunacaktır.”
Liderler, AB’nin savunma harcamalarını değerli ölçüde artırması muhtaçlığının altını çizerek, AB Kurulunu bu amaçla daha fazla öneriyi tartışmaya, AB seviyesinde savunma için ek finansman kaynakları önermeye ve ilgili tekliflerini süratle sunmaya çağırdı.
Komisyonun üye ülkelere 150 milyar avroya kadar AB bütçesi tarafından desteklenen krediler sağlamak için yeni finansman aracı önerisi sunma niyetini dikkate alan önderler, bu teklifin ivedilikle inceleneceğini bildirdi.
Liderler, Avrupa Yatırım Bankasının Avrupa’nın savunma endüstrisine takviyesini artırma planlarını memnuniyetle karşılayarak, kurumu bu alanda mevcut finansman hacmini artırma, savunma endüstrisine kredi verme uygulamalarını ivedilikle uyarlamaya davet etti.
Liderler ayrıyeten savunma endüstrisi için özel finansmanın da harekete geçirilmesinin kıymetini vurgulayarak, hem özel hem kamu yatırımlarının daha âlâ harekete geçirilmesi ve savunma tedarik zincirlerine üye ülkeler ortasında hudut ötesi erişimi sağlayacak, güzel işleyen bir pazara katkıda bulunma emeliyle ortak tedarikin ehemmiyetine işaret etti.
Muhtaçlıklar tespit edildi
Sonuç bildirisinde AB seviyesinde savunma kapasitesini güçlendirmek için hava ve füze savunma sistemleri, topçu sistemleri, İHA ve İHA savar sistemler üzere yeteneklere muhtaçlık duyulduğu belirtildi.
Avrupa Savunma Ajansını, AB Yüksek Temsilcisi, AB Komitesi ve üye ülkelerle birlikte bu maksatla ilgili süreçleri süratle gözden geçirmeye davet eden başkanlar, bilhassa Rusya ve Belarus’un oluşturduğu tehditler göz önüne alındığında AB’nin doğu hudutlarının savunulmasının AB’nin tümünün güvenliğine katkıda bulunduğu konusunda mutabık kaldı.
Liderler, Avrupa Savunma Fonu aracılığıyla araştırma, inovasyon ve geliştirmeye daima dayanağın değerini de vurgularken, tüm bu amaçların önünde mahzur teşkil edebilecek yasal ve idari çerçeveyi kolaylaştırma çalışmalarını süratle ilerletme gereksiniminin altını çizdi.
Liderler ayrıyeten, savunma alanında daha güçlü ve daha yetenekli bir AB’nin global ve transatlantik güvenliğe de olumlu katkıda bulunarak NATO’yu tamamlayıcı nitelikte olacağını belirtirken, sonuç bildirisinde “AB benzeri biçimde düşünen AB dışı ortaklarla birlikte çalışmanın ehemmiyetini vurgular.” denildi.
Sonuç bildirisinde üzerinde uzlaşılan tüm unsurların üye ülkelerin güvenlik ve savunma siyasetlerinin özel karakterine ziyan vermeyeceği, tüm üye ülkelerin güvenlik ve savunma çıkarlarının dikkate alınacağı vurgulandı.
AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, Birliğe üye ülkelerin başkanlarını ABD’deki Donald Trump idaresinin Ukrayna’daki savaş ve Avrupa’nın güvenliğiyle ilgili yaklaşımından doğan kaygıları tartışmak üzere harika tepede bir ortaya getirmişti.
Trump’ın Oval Ofis’te Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile yaşadığı tartışma ve Kiev’e askeri yardımları askıya alma kararının çabucak akabinde düzenlenen tepe, güvenlik ve savunmadaki yol arayışında AB’ye bir harita çizmeyi hedefliyor.
Washington-Kiev çizgisindeki tansiyonun akabinde Ukrayna’ya dayanağını yineleyen Avrupalı önderler, müzakere masasında da yer almak isterken, Avrupalı başkanları bu görüşmelerin dışında tutmaktan yana olan Trump idaresi, kıtanın savunmasında asli sorumluluğu da üstlenmelerini istiyor.
