Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Kasım 2017’de başlattığı teşebbüsler sonucunda temelleri atılan TOGG (Türkiye’nin Arabası Teşebbüs Grubu ), geçtiğimiz yılı rekor bir ziyanla tamamladı.
TOGG’u oluşturan şirketlerin bilançoları dikkate alınarak yapılan derlemede, elektrikli araba üreticisinin 2024 yılını 13,75 milyar TL ziyanla tamamladığı ortaya çıktı.
Oksijen’de yer alan köşe yazısına nazaran, şirketin pay dağılımı ve yaşadığı kar kayıplarının nedenleri şu formda:
“Şirketlerin halka açılmasının en büyük yararlarından biri de şeffaflık. İster borsada süreç görsün ister görmesin, çok ortaklı şirketlerin faaliyetlerine ait her türlü bilgiyi yasa gereği kamuoyuna açıklamaları eşsiz bir kurumsal bilgi hazinesinin birikmesini sağlıyor. Aramasını bilene tam bir malumat hazinesi.
Örneğin halka açık şirketler olmasa kritik bir seçimin yazgısını bile etkileyen yerli elektrikli araç şirketi TOGG’un birtakım sayılarına ulaşmamız mümkün olmazdı.
Sadece her ay kaç adet sattığını, pazar hissesini ve fiyatını öğrenebilirdik, hepsi bu…
Türkiye’nin Arabası Teşebbüs Kümesi yani TOGG’un 5 ortağı bulunuyor. Ödenmiş sermayesi 996 milyon 774 bin TL olan şirkette Anadolu Kümesi Holding, Turkcell, Vestel Elektronik ve BMC’nin yüzde 23’er, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) ise yüzde 8 payı var.
Ortaklardan Anadolu Kümesi Holding, Turkcell ve Vestel Elektronik halka açık. Münasebetiyle, bu üç şirketin TOGG’daki hisselerinin net varlık pahasını, kar yahut ziyana katkılarını bilançolarında göstermek durumunda. Bu haftaki Malumat kaleme alınırken bu üç şirketten yalnızca Turkcell 2024 yılı bilançosunu açıklamıştı. Münasebetiyle malumatın kaynağı da Turkcell’in kamuoyuna duyurduğu bilançodan.
Turkcell TOGG’daki yüzde 23 payını “Özkaynak usulüyle pahalanan yatırımlar” başlığı altındaki “İştirakler” kaleminde gösteriyor. Bilançoya nazaran, Turkcell, TOGG’un 2024 yılı faaliyetleri nedeniyle 3 milyar 162 milyon 643 bin TL ziyan yazmış. Yüzde 23 paya düşen bu ziyan TOGG’un geçen yılı 13 milyar 750 milyon TL ziyanla kapattığını gösteriyor. Turkcell 2023’te TOGG’daki paylarından 2 milyar 202 milyon TL kar ettiğini açıklamıştı. Bu durumda, 2023’te 9.6 milyar TL’ye yaklaşan kar, 13 milyar 750 milyonluk ziyana dönmüş görünüyor.
(Bu sayılarda muhtemelen enflasyon muhasebesi tesiri var. TOGG’un detaylı bilançosu açıklanmadığı için bunu tam olarak bilemiyoruz. “Madem Türkiye’nin arabası, Türkiye neden bilançoyu bilmiyor”, o öbür problem tabii)
Turkcell bilançosundaki ikinci değerli bilgi de TOGG’un net varlık kıymeti. Turkcell 2023 sonunda sahip olduğu yüzde 23’lük TOGG payına 8 milyar 474 milyon 482 bin TL paha biçmiş. Buradan 31 Aralık 2023 prestijiyle TOGG’un toplam varlık pahasının 36 milyar 845 milyon TL olduğunu hesaplıyoruz.
Turkcell’in 2024’ün birinci üç çeyreğindeki bilançolarına baktığımızda ise karşımıza şöyle bir tablo çıkıyor:
2024 Mart sonunda Turkcell, TOGG’daki yüzde 23 payının bedelini 6 milyar 678 milyona (TOGG’un tamamı 29 milyar TL), haziran sonunda 6 milyar 467 milyona (TOGG’un tamamı 28.1 milyar TL), eylül sonunda ise 6 milyar 354 milyona (TOGG’un tamamı 27.6 milyar TL) indirmiş.
VARLIK KIYMETİ YÜZDE 37.5 DÜŞTÜ
En dramatik düşüş ise 2024’ün son çeyreğinde yaşanmış. TOGG’un yıllık bilançosunun muhakkak olmasının da tesiriyle yüzde 23’lük payın kıymeti 5 milyar 294 milyon TL’ye çekilmiş. Bu hesaba nazaran TOGG’un 2024 yılı sonundaki net varlık pahası 23 milyar TL’ye gerilemiş. Böylelikle TOGG’un net varlık bedeli bir yıl içinde yüzde 37.5 azalarak yaklaşık 13.8 milyar TL erimiş. Bu sayı TOGG’un 2024 yılı ziyanına çok yakın.
Turkcell bilançosundaki sayılardan anlaşıldığı kadarıyla, TOGG’un etkinlerinde yıl içinde yine değerleme yapılmadığı anlaşılıyor. Net varlık bedelinin yıllık ziyana neredeyse eşit oranda düşmesi bu varsayımın temeli. 2025 birinci çeyreğinde yapılabilecek bir yine değerleme sonucu farklı sayılar görebiliriz.”
