Mustafa Kemal Atatürk’ün 16 Şubat 1925’te kurduğu Türk Hava Kurumu (THK) 100. yılında yangın söndürme uçaklarını satışa çıkardı.
THK Kayyum Heyeti, “hurda” denilerek çürümeye terk edilen ve orman yangınlarının söndürülememesinin akabinde halkın yansısıyla tekrar kullanılmaya başlanan yangın söndürme uçaklarının satışı için Ankara 9. Sulh Hukuk Mahkemesi’nden onay istemişti.
MAHKEME ONAY VERDİ, EKSPER GÖREVLENDİRDİ
28 Kasım 2024 ise mahkeme sekiz yangın söndürme uçağının açık artırma ile satışına müsaade verdi. Mahkeme kararında söndürme uçaklarının satışından elde edilecek parayla “THK’nin vergi, SGK ve emekçi alacaklarını ile işletme masraflarını ödeyeceği” belirtildi.
Ayrıca üç kişilik bir eksper heyetinin oluşturulmasına ve bu heyetin uçakların pahasına dair rapor hazırlamasına da karar verildi.
DEĞERİ MUHAKKAK OLDU
İki uzmana hazırlatılan rapor 23 Ocak 2025’te mahkemeye sunuldu.
Raporda, THK’nin elinde üçü aktif ve beşi gayri aktif (bakım ve tamiratları yapıldığında kullanılabilecek durumda olan) CL-215 tipi yangın söndürme uçağı olduğu belirtildi. Uzmanlar sekiz söndürme uçağı için toplam KDV hariç 37 milyon 685 bin dolar kıymet biçti.
KAYYUM, ‘ELVERİŞLİ’ DİYEREK ÖVMÜŞTÜ
BirGün’den İsmail Arı’nın haberine nazaran; THK Kayyum Heyeti Başkanı Kemal Yurtnaç ise geçen yıl yaptığı açıklamada söndürme uçaklarını övmüştü. Yurtnaç, “Bunlar, gövdeleri çok sağlam uçaklar. Yani helikopterler 2 bin-2 bin 500 litre su alırken, THK bünyesindeki yangın söndürme uçakları yaklaşık 5 bin litre su alıyor. Orman yangınları için çok elverişli uçaklar” diye konuşmuştu.
8-10 YILDA TESLİM EDİLİYOR
Kanada merkezli Canadair tarafından üretilen, yaklaşık 5 ton su alabilen uçaklar amfibik özelliği ile hem suya hem de karaya iniş kalkış yapabiliyor. Dünyanın pek çok ülkesinde kullanılan ve artık üretilmeyen uçağın benzerleri, üretici şirketinden sipariş verilmesi halinde de yaklaşık 8-10 yılda teslim ediliyor. Hatta söndürme uçağı için birçok ülkenin uzun yıllar üretim ve teslimatı için sıra beklediği de biliniyor.
PAKDEMİRLİ, ‘VİZONTELE’ BENZETMESİ YAPMIŞTI
Eski Bakan Bekir Pakdemirli’nin Orman Bakanlığı misyonuna atanmasından sonra, uzun yıllar muvaffakiyetle vazife yapan Türk Hava Kurumu’nun CL-215 tipi uçaklarını devre dışı bırakılmıştı. Son üç yıldır ihale şartnamesine konulan 5 bin litre koşuluyla, 4 bin 900 litre kapasiteli THK uçakları yalnızca 100 litre için ihaleye sokulmamıştı. Bu da 5 kova yahut 5 damacana su eksiği nedeniyle THK uçakları ihaleye sokulmadı yorumuna neden olmuştu.
Ayrıca, eski Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli defalarca uçakların hurda olduğunu, antika olduğunu, uçamayacağını ileri sürdü. Pakdemirli bir açıklamasında, “Vizontele’de vardı ya, kaputu açıyorlar, motor yok, işte öyle” derken bir öbür açıklamasında ise “Uçaklar hantal, hurda uçamaz, motorları çalışmıyor” demişti.
ERDOĞAN DAYANAK VERMİŞTİ
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan da Pakdemirli’ye dayanak vererek “Yok bilmem işte Türk Hava Kurumu’nun uçakları varmış da… Türk Hava Kurumu’nun şu anda elinde buralarda rahatlıkla kullanılabilecek uçak falan yok” tabirlerini kullanmıştı.
THK’nin işten attığı söndürme uçağı pilotları ise “Tüm dünya THK’nin elindeki uçakları kullanıyor. ‘Bugün gelin bu yangını söndürün’ deseler o uçaklara atlarız, yangını da söndürüp döneriz. Bu uçakların rastgele bir kasveti yok” demişti.
