CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) tarafından üretilen buğday tohumlarının pazar hissesindeki azalmayı gündeme taşıyarak, Sayıştay raporlarında bu düşüşün nedenlerinin detaylı bir formda ele alındığını vurguladı. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ise bu savları farklı bir perspektiften kıymetlendirerek TİGEM’in güçlü bir kuruluş olarak dalda yer aldığını savundu.
SAYIŞTAY RAPORLARINDAKİ TESPİTLER
Ömer Fethi Gürer’in sunduğu önerge, TİGEM’in buğday tohumları pazarındaki düşüşün sebeplerini sordu. Sayıştay raporlarında, TİGEM’in stratejik yanılgılarının bu düşüşte tesirli olduğu belirtilirken, piyasa dinamiklerine ayak uyduramayan siyasetler ve eksiklikler de vurgulandı. Gürer, bu gerilemeyi ve TİGEM’in pazar hissesinin neden düştüğünü sorguladı.
TOHUM ÇEŞİTLİLİĞİ YETERSİZ Mİ?
CHP’li vekil, TİGEM’in çiftçilere sunduğu tohum çeşitliliğinin yetersiz olduğunu, bu durumun da çiftçilerin tercihlerini etkilediğini tabir etti. Bilhassa İç Anadolu, Orta Anadolu ve Trakya bölgelerinde TİGEM’in buğday tohumlarına olan talebin azalmasının nedenlerini sorguladı.
EKMEKLİK BUĞDAY TOHUMU SATIŞINDAKİ AZALMA NEYİ GÖSTERİYOR?
Gürer, TİGEM’in ekmeklik buğday tohumu satışındaki düşüşün nedenlerini ve alınan tedbirleri de gündeme getirdi. Kamu dalının buğday tohumluğu piyasasında rekabeti artırmak için yaptığı çalışmaları sorgulayan Gürer, TİGEM’in yeni ve verimli tohum çeşitleri geliştirmemesinin nedenlerini araştırdı.
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, TİGEM’in sertifikalı tohumluk üretimi ve dağıtımında bilhassa hububat ve yem bitkilerine odaklandığını belirtti. Yumaklı, TİGEM’in her yıl yaklaşık 1 milyon dekar alanda buğday ürettiğini ve özel bölümün bu alana ilgisinin arttığını vurguladı. Bakan, bu gelişmelerin genel olarak kesimin büyümesine katkı sağladığını söyledi.
Bakan Yumaklı, TİGEM’in sektörde rekabeti yönlendiren en büyük kuruluş olduğunu, 27 farklı buğday çeşidi ile çiftçilere kaliteli tohum sunduğunu söz etti. Ayrıyeten, yeni verimli ve kaliteli tohum çeşitlerinin geliştirilmesi için daima çalışmalar yapıldığını belirtti.
BÖLGESEL SATIŞLAR VE TALEP DURUMLARI
İç Anadolu bölgesinde TİGEM’in yıllık ortalama 42 bin ton tohumluk buğday dağıttığını açıklayan Bakan Yumaklı, bu bölgenin TİGEM’in toplam satışlarının %40’ını oluşturduğunu söyledi. Trakya bölgesinde ise lokal tohum üreticilerinin tesiriyle tohum satışlarında azalma yaşandığını belirtti.
Bakan Yumaklı, TİGEM’in özel kesimle işbirliği yaparak çiftçilere hizmet vermeye devam ettiğini, bu işbirliği ile bölümdeki rekabet gücünü artırmayı hedeflediğini vurguladı. Ayrıyeten, Ar-Ge faaliyetleri kapsamında verimli çeşitlerin üretim desenine dahil edilmesi için çalışmaların sürdüğünü söz etti.
SAYIŞTAY RAPORU VE YUMAKLI’NIN AÇIKLAMALARI ÇELİŞİYOR
CHP’li Ömer Fethi Gürer, Sayıştay’ın TİGEM’in pazar hissesindeki gerilemesini açıkça ortaya koyduğunu belirterek, Bakan Yumaklı’nın bu gerilemenin üstünü örtmeye çalıştığını söz etti. Gürer, “TİGEM, çiftçilere kâfi çeşitlilikte ve uygun fiyatta tohum sunamıyor. Sayıştay raporlarına nazaran, kurumun pazar hissesindeki düşüşün temel nedenleri stratejik yanılgılar ve yetersiz Ar-Ge çalışmalarıdır. Lakin Bakan Yumaklı, bu sorunların üstünü örtüp TİGEM’in güçlü olduğunu sav ediyor” dedi.
Gürer, TİGEM’in kesimdeki durumunu koruyabilmesi için yeni çeşitler geliştirmesi gerektiğini vurguladı. Sayıştay raporlarına nazaran, TİGEM’in çiftçilerin gereksinimlerini karşılayacak verimlilik seviyesine ulaşamadığını, buna karşın Bakan Yumaklı’nın bu konuda optimist açıklamalar yaptığını belirtti.
