(İZMİR) – Aile hekimliği çalışanları, Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan performansa dayalı yeni “Aile Hekimliği Ödeme ve Mukavele Yönetmeliği”nin geri çekilmesi talebiyle 5 günlük iş bırakma hareketine bugün başladı. İzmir İl Sağlık Müdürlüğü önünde bir ortaya gelen sıhhat çalışanları, “Yapılan düzenlemelerin hiçbiri halk ve hizmet sunan işçiler açısından kalıcı tahlil getirmiyor. Aile sıhhati merkezlerindeki sıhhat hizmetleri fiyatlı olma yolunda süratle ilerliyor” dedi.
Aile hekimliği çalışanları, Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan performansa dayalı yeni “Aile Hekimliği Ödeme ve Kontrat Yönetmeliği”nin geri çekilmesi için iş bırakma hareketine başladı. İzmir İl Sağlık Müdürlüğü önünde bir ortaya gelen sıhhat çalışanları, yönetmeliğin bilimsel temellerden uzak olduğunu ve muayene sayısına dayalı teşvikin esirgeyici sıhhat hizmetlerinin emeline ters olduğunu söylediler.
Sağlık çalışanları ismine ortak basın açıklamasını Aile Hekimliği Çalışanları Sendikası (AHESEN) Genel Lideri Dr. Ahmet Kandemir, Birlik Dayanışma Sendikası Genel Lideri Dr. Derya Mengücük, İzmir Sıhhat Çalışanları ismine hemşire Bergen Şenal ve Genel Sağlık-İş Sendikası üyesi Hemşire Derya Pekel yaptı.
Kandemir: “Birinci basamak sıhhat hizmetleri piyasa dinamiklerine tam olarak teslim edilecektir”
Birinci basamak sıhhat hizmetlerinde yapılan düzenlemelerin mevcut sıkıntıları çözmediğini belirten AHESEN Genel Başkanı Kandemir, şunları söyledi:
“Yapılan düzenlemelerin hiçbiri halk ve hizmet sunan işçiler açısından kalıcı tahlil getirmiyor. Aile sıhhati merkezlerindeki sıhhat hizmetleri fiyatlı olma yolunda süratle ilerliyor. Bizler 1. basamakta her gün emek veren doktorlar, sıhhat çalışanları ve onların örgütleri olarak halkın sıhhat hakkına erişimini engelleyen, tabiplerin mesleksel özerkliğini yok eden ve sıhhat işçilerinin iş ve gelir garantisini ortadan kaldıran bu yönetmeliğin geri çekilmesini beklerken, TBMM’ye 25 Kasım 2024 günü bir kanun teklifi sunuldu. 28 Kasım’da komitede görüşülerek değişiklik yapılmaksızın Genel Konseye sevk edilen Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanununda ve Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile 5258 sayılı Aile Hekimliği Kanununun 5. unsuru ve 5510 sayılı kanunun 68. hususunda değişiklikler yapılmaktadır. Bu değişiklikler TBMM’de yasalaşacak olursa birinci basamak sıhhat hizmetleri piyasa dinamiklerine tam olarak teslim edilecektir.”
Mengücük: “‘Raporumu vermek zorundasın’ diyen hastalarla karşı karşıya getirecektir”
Birlik Dayanışma Sendikası Genel Başkanı Mengücük, düzenlemenin sağlık çalışanlarıyla vatandaşları karşı karşıya getireceğinin altını çizerek şu sözleri kullandı:
“TBMM’ye sunulan yasa teklifi ile tesirli ve muteber olduklarına ait şimdi kâfi bilimsel bilgiler bulunmayan klâsik ve tamamlayıcı tıp (GETAT) uygulamaları aile tabipleri ünitelerinde mesai dışında paralı olarak gerçekleştirilebilecek. Nitelikli ve görece daha yüksek maliyetli sıhhat hizmetine erişim imkanı olmayan hasta kümesinin, etkililiği bilinmeyen bu metotlara kamu eliyle yönlendirilmeleri, toplum sıhhatine ziyan verebilecek bu uygulamalara duyulan inancı yersiz bir biçimde artıracağı üzere toplumsal devlet prensibine ve devletin sıhhat hakkını müdafaa yükümlülüğüne karşıttır. Halkın sıhhati için birinci basamakta bilimsel gözetici tıp uygulamalarının yaygınlaştırılması gerekir, GETAT uygulamalarının değil. Tekrar tıpkı yasa taslağı, aile hekimliğinde fiyatsız olarak verilen raporları fiyatlı hale getirmektedir. Bu durum aile doktoru arkadaşlarımızı ‘parasıyla değil mi? Raporumu vermek zorundasın’ diyen hastalarla karşı karşıya getirecektir.
“Sorun yumağına dönüşmüş sıhhat sistemini, performansa dayalı yönetmelikler ile düzeltemezsiniz”
Bu yasa teklifi ile katkı iştirak hissesi artırılmakta halk cebinden daha fazla ödeme yapmaya zorlanmaktadır. Hasta şayet daha az katkı hissesi ödemek istiyorsa 2. ve 3. basamak sıhhat kuruluşuna aile hekimliğinden sevkle gitmesi gerekecektir. Lakin ‘Eziyet Yönetmeliği’ 2. 3. basamağa yaptığı sevklerden ötürü aile tabibini, gelirini keserek cezalandırmaktadır. Bunu kabul etmiyoruz, etmeyeceğiz. Sıhhat Bakanlığı’nı bir sefer daha uyarıyoruz! Sorun yumağına dönüşmüş sıhhat sistemini, performansa dayalı, bilimsel yaklaşımdan uzak yönetmelikler ile düzeltemezsiniz. Alanın öznesi olan bizlerin, tabiplerin ve sıhhat işçilerinin örgütlerinin yapılan değişikliklere yönelik görüşlerimizi ve tekliflerimizi dikkate almayarak, yok sayarak ne halk sıhhatini geliştirebilirsiniz ne de sıhhat işçilerinin meselelerini çözebilirsiniz.”
Şenal: “Caydırıcı önlemler alınmalı ve sıhhat çalışanlarının can güvenliği sağlanmalıdır”
Sağlık çalışanlarının taleplerini sıralayan hemşire Bergen Şenal, şunları kaydetti:
“Buradan bir sefer daha hatırlatıyoruz… Kamusal bir hizmet olan birinci basamak sıhhat hizmetlerinin fiziki ve tıbbı donanımı ve aile sıhhati merkezleri kamu tarafından sağlanmalıdır. Halkımıza nitelikli bir sıhhat hizmeti sunabilmemiz için kâfi vakit ve imkan sağlanmalıdır. Gözetici sıhhat hizmetlerinin öncelendiği ve grup anlayışını gözeten bir sistem inşa edilinceye kadar Aile Sıhhati Merkezi sayısı tabip başına 2 bin nüfusu aşmayacak biçimde artırılmalıdır. Aile sıhhati merkezlerinde nüfus yapısına nazaran kâfi hemşire, ebe, teknisyen görevlendirilmeli, aşılama ve öbür gözetici hekimlik uygulamaları desteklenmeli, geliştirilmelidir. Aile Sıhhati Çalışanlarının Kanun değişikliği gerektiren tavan fiyatı katsayısı artırılmalıdır. Aile Sıhhati Merkezlerinde çalışan tabip, ebe, hemşire ve sağlık emekçilerine emekliliğe yansıyacak, tek kalemden oluşan, insanca yaşamaya yetecek seviyede, müsaade kullandıklarında, hastalandıklarında, çocuğu olduğunda yahut ailesinden biri öldüğünde kesilmeyecek maaş ödenmelidir. Sıhhatte şiddeti artıracak düzenlemeler değil şiddetin önlenmesini sağlayacak aktif ve caydırıcı önlemler alınmalı ve sıhhat çalışanlarının can güvenliği sağlanmalıdır.”
Pekel: “çeşitli aksiyon ve etkinliklerle sıhhat otoritesini harekete geçmeye zorlamaya devam edeceğiz”
Genel Sağlık-İş Sendikası üyesi hemşire Pekel ise talepleri karşılanana kadar hareketliliğe devam edeceklerini belirterek şunları söyledi:
“Eziyete dönüşen Aile Hekimliği Mukavele ve Ödeme Yönetmeliği’nin iptalini ve Meclis’e sunulan yasa taslağının geri çekilmesini istiyoruz. Bu hareketlerimiz yalnızca sıhhat işçileri için değildir. Bizler meslek onurumuza sahip çıkarken, bilimsellikten uzak uygulamalara karşı dururken halkımızın sıhhat hakkını da savunuyoruz. Bu nedenle de bir hak olan sıhhat için cebinden daha fazla para ödemek istemeyen, nitelikli sıhhat hizmeti almak isteyen halkımızın da dayanağını bekliyoruz. 2- 6 aralık 20204 tarihleri ortasında aile sıhhati merkezleri çalışanları olarak üretimden gelen gücümüzü kullanarak iş bırakıyoruz. Bu haklı taleplerimiz gerçekleşene kadar çeşitli hareket ve etkinliklerle halkımızın sıhhati ve haklarımız için sıhhat otoritesini harekete geçme konusunda zorlamaya devam edeceğimizi, sonuç alıncaya kadar vazgeçmeyeceğimizi tüm kamuoyuna bildiriyoruz.”
Özyurt: “Birçok tabip arkadaşımızı kaybedeceğiz”
Yönetmeliğe ait konuşan İzmir Tabip Odası Başkanı Ceyhun Özyurt, şu tabirleri kullandı:
“Hiçbir arkadaşımın istifa etmesini istemem. Lakin bu zorlamalar sonucunda varacağımız nokta muhtemelen orası olacak. Birçok tabip arkadaşımızı kaybedeceğiz. Olumlu bir sonuç olmayacağını kesin Ne doktorlara, ne sıhhat çalışanlarına ne de hastalara hiçbir faydası olmayacak. Bilakis hepsinden bir şeyler koparacak.”
Uzunoğlu: “Büyük istifalar geçektir bunun arkasından”
İzmir Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi Şükriye Kaplan Uzunoğlu, istifaların geleceğine dikkat çekerek, “Halkımız ve doktorlarımız için son derece sakıncalı bir yönetmelik. Bir an evvel geri çekilmesini dilek ediyoruz. Büyük istifalar geçektir bunun arkasından” dedi.
Kandemir: “Birileri saçma sapan bir yönetmelik çıkardı diye de istifa etmeyeceğim”
Aile hekimliği çalışanı Fatma Çelik Kandemir, istifa etmeyip çaba edeceğini belirterek şu tabirleri kullandı:
“İstifa etmek geçiyor içimden aslında. Fakat sonuna kadar da direnmeyi düşünüyorum. Beni bu yerler bunlar getirmediler. Ben büyük bir emek vererek buralara kadar geldim. Birileri saçma sapan bir yönetmelik çıkardı diye de istifa etmeyeceğim. Zira bizden sonra gelecek genç jenerasyonlar için tufan.”
Yüksel: “Hedeflere ulaşılamayacak bir yönetmelik var”
İzmir Tabip Odası Genel Sekreteri Nuri Seha Yüksel, yönetmeliğe ait şunları söyledi:
“Yeni çıkan yönetmelikle birçok hak kaybı yaşayacağız. Biz bunu kabul etmiyoruz. Biz meslek onurumuzu, önlüğümüzün beyazını ve halkın sıhhatini korumak ismine bir uğraş içindeyiz. İstifalar olacaktır. Zira gayelere ulaşılamayacak bir yönetmelik var. Bu yönetmelik, halk sıhhatini korumak ismine geliştirilen bir yönetmelik değildir. Çabamıza sonuna kadar devam edeceğiz. Gözetici hekimlik özel bir alandır, gönülden yapılan bir iştir. Özveriyle yapılan bir iştir. Bu biçimde müdahalelerle, bu insanların onurları kırılmakta, motivasyonları kırılmaktadır.”
