(TBMM) – TBMM Dijital Mecralar Komisyonu’nda DISNEY platformu temsilcileri sunum yaptı. DISNEY’in çekimini yaptığı fakat çeşitli münasebetlerle yayınlamadığı “Atatürk” sinemasına ait CHP İzmir Milletvekili Tuncay Özkan, “Parayı bizden kazanırken bizim tesirimiz sıfır oldu. İki tane Ermeni lobisinin baskısına boyun eğdiniz. Büyüklük, mali büyüklük değil, insan haklarıdır, toplumu aydınlatmadır, şirketin sürdürülebilirliğidir. Atatürk’ü eleştirebilirsiniz hürmetle karşılarız lakin siz para verip ve sizlerin de emeği olan bir şeyi korkak, adaletsiz ve bilgisiz olduğunuz için yayınlatmadınız. Bu milletin size akıttığı tonlarca paraya karşın öteki şeyler yaparak durumu düzeltmeye çalıştınız. Ben bunu kabul etmiyorum” dedi.
TBMM Dijital Mecralar Komisyonu’nda DISNEY XD Televizyon Yayıncılık Anonim Şirketi yetkilileri sunum yaptı. Dünya ve Türkiye’deki faaliyetleri hakkında bilgi veren Disney Genel Müdürü Cenk Soner, 800 ve üzeri dizi, 1400 ve üzeri sinema, toplam 30 binden fazla içerik ürettiklerini anlattı. Soner, sunumun akabinde milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
“Amerika’da lobilerin kampanyası sonucu kaldırdığınız kaç tane sinema var?
CHP İzmir Milletvekili Tuncay Özkan, şunları söyledi:
“Siz burada para kazanıyorsunuz ve Atatürk sinemasıyla ilgili münasebet olarak yerelde üretilen sinemaların maliyetleri konusunda bir sorun olduğunu söylediniz. Aslında gerisinde Ermeni lobilerinin büyük bir kampanyası var, onu söylemiyorsunuz. Büyük bir şirketsiniz neden lobilerin kampanyalarına yeniliyorsunuz? Amerika’da bu türlü lobilerin kampanyası sonucu kaldırdığınız kaç tane sinema var?
Süre sınırlaması olmayan platformlarda dil, içerik seçimi, sermayenin baskı kümeleri tarafından yönetilmesi, siz bizim bütün bilgilerimize ulaşırken bizim lobilerimizin tesiri sıfır oldu. Parayı bizden kazanırken bizim tesirimiz sıfır oldu. Biz, sizin üzerinizdeki tesirimiz sıfır olan bir millet haline geldik. İki tane Ermeni lobisinin baskısına boyun eğdiniz. Büyüklük, mali büyüklük değil, insan haklarıdır, toplumu aydınlatmadır, şirketin sürdürülebilirliğidir. Atatürk’ü eleştirebilirsiniz hürmetle karşılarız fakat siz para verip ve sizlerin de emeği olan bir şeyi korkak, adaletsiz ve bilgisiz olduğunuz için yayınlatmadınız. Bu milletin size akıttığı tonlarca paraya karşın diğer şeyler yaparak durumu düzeltmeye çalıştınız. Ben bunu kabul etmiyorum.”
Özkan, “Türkiye bağlantı pazarının ne kadarını kapsıyorsunuz? İzleyici sayınız nedir, bir inhisar oluşturabilecek büyüklüğünüz var mı? Elde ettiğiniz reklam ve abonelik gelirleri nelerdir? Disney eserlerinden elde ettiğiniz gelirler nelerdir? Yaptığınız bu toplumsal projeler kampanya formunda olmuş. Sizin katkı sunduğunuz ne var? 400 çalışanınız var bunlar örgütlü mü, bir call centerınız var mı” sorularını yöneltti.
Disney Genel Müdürü Cenk Soner ise “Abone sayıları ve finansal bilgiler direkt açıklayabileceğimiz bilgiler değil ama bu çerçeve her üç ayda bir Amerika’da açıklanıyor. Toplumsal sorumluluk projelerini de kamuya çok açıklamıyoruz fakat zelzele olduğunda Hatay bölgesinde şirket ve şirket çalışanları yardımları oraya ulaştırdık. Bunaları reklam olsun, bunları yaptık diye paylaşmıyoruz. Atatürk sinemasına ait de bütün açıklamalar kamuoyuyla şeffaf paylaşıldı” dedi.
Komisyon Başkanı ve AKP milletvekili Hüseyin Yayman, “Size bir lobiden baskı geldi mi” sorusuna Özkan, “Hayır gelmedi” karşılığını verdi.
“Bunun aksinde bir çalışma şartı bizim için zaten düşünülemez”
DEM Parti İzmir Milletvekili Burcugül Çubuk, Türk üretimi dizi ya da sinemalardan Emmy’ye aday imal olup olmadığını ve Disney Türkiye setlerde çalışan oyuncu ve direktör dışındaki işçilerin çalışma şartlarını sordu.
Cenk Soner, “Emmy değil lakin farklı mükafatlar almış oyuncu ve sinemalar var. Biz de milletlerarası bir ödül alınmasını maksat olarak belirliyoruz, çok isteriz” dedi.
Türkiye pazarında daha çok Türk izleyicilerine yönelik işler yapıldığını belirten Soner, set çalışanlarına ait ise “100 yıllık bir birikime sahibiz. Bütün vergiler yasal olarak denetlenen süreçler, bunun aksinde bir çalışma şartı bizim için esasen düşünülemez. Hayvanların kullanıldığı setlerde prosedürümüz var. Kontratlarımız ve yasalar bu şartlara uymayı mecburî kılıyor ve biz de hassas davranıyoruz. Bir sorun yaşanmadı yaşansa da gerçek ve prosedüre uygun bir formda aksiyon alırız” sözlerini kullandı.
“Abonelerinizin artış ya da azalışı nedir bilgilendirmenizi bekliyoruz”
CHP Bursa Milletvekili Hasan Öztürk şunları söyledi:
“Bu sayıları açıklamamanın ticari sır olmaması lazım. Her şeyden evvel biz sizi genel manada kurumla birleştirmiyoruz lakin Türk milletinin bir ferdi olarak da bu hassasiyeti taşımanız gerektiğini düşünüyoruz. Atatürk sinemasıyla ilgili yapılan açıklamanın anlaşılır bir tarafı yok. O kadar hazırlık yapılmış, emek verilmiş, Atatürk sinemasının izlenme ile ilgili bir ıstırap yaşamayacağı aşikar. Ancak Ermeni lobisinin baskılarıyla iptal etmişsiniz. Bunun siyasi baskı manasında şirket sahipleri ve fonların tesiriyle olduğunu anlayabiliyoruz. 2023 yılında 11 milyon abone kaybınız olmuş. 2023 ve 2024 yılındaki abonelerinizin artış ya da azalışı nedir bilgilendirmenizi bekliyoruz. İrtibat teknolojisinin gelişmesiyle dijital platformlar kıymetli mecralar olarak ilerliyor fakat Türk dizi dalının gelişmine katkı tarafındaki cümleleriniz bizim duymak istediğimiz cümlerler lakin somutlaştırmak lazım. 30 bin içerik var fakat 2025 yılı için 4 Türk imali öngörüyorsunuz.”
“Ulus çok şirketlerin hiçbir ahlak, norm tanımaması kabul edilemez”
Hüseyin Yayman da şöyle konuştu:
“İlk kere bir içerik üreticisini dinledik bunu kıymetli buluyoruz. Hepimizin ortak tasası şudur; ulus çok şirketlerin hiçbir ahlak, norm, bedel yargısı gözetmeden kendilerini bir operasyon merkezi üzere konumlandırmaları başka taraftan toplum mühendisliğine soyunmaları kabul edilemez. Tekrar ulus çok şirketlerin kendisini yasamanın, yürütmenin, yargının üzerinde görmesi bu asla dooğru değildir ve yeni sıkıntılar yaratır. Hasebiyle bireyin, ailenin, toplumun, kamu sisteminin korunması sansürcülük, özgürlüklerin kısıtlanması değildir. Bu şirketler Fransa’da, Almanya’da hangi normlara uyuyorlarsa Türkiye’de de tıpkı halde uymaları gerekiyor.
Oyun siteleri probleminde ailelerin feryatlarını işitiyoruz. Bu oyun sitelerinin hiçbir ahlak, kıymet tanımadan çocukları evvel oyuna daha sonra sanal kumara alıştırmalarında hepimize düşen sorumluluk var. Bu mevzular siyaset üstü mevzulardır.”