Son yıllarda Türk lirasında yaşanan yüksek kıymet kayıplarının akabinde geçtiğimiz yıl misyona başlayan iktisat idaresi, enflasyonu denetim altına alabilmek hedefiyle mali sıkılaşma sürecini başlatmıştı.
Atılan tüm kısıtlama adımlarına karşın enflasyonda beklenen yavaşlamanın sağlanamaması, yeni iktisadi önlemlerin alınmasına neden olurken, talep enflasyonunu baskılamak gayesiyle kredi kartı süreçlerine yönelik bir dizi değişikliğe gidildi. Bankalar, müşterilerine sundukları taksitli nakit avans uygulamalarındaki vade sayısını 12’den 3’e düşürürken, çok sayıda banka nakit avans kullanım oranını ise mevcut kart limitinin yüzde 25’ine sabitledi.
Bu durum, kredi kartı aracılığıyla nakit kullanımına büyük bir darbe vururken, kısıtlamaları aşmak isteyen vatandaşların birinci tercihi kuyumcu dükkanları oldu.
BOZDURMA SÜREÇLERİNE AĞIR CEZA UYGULANACAK
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada “Ortalama bir kuyumcunun beyan ettiği aylık vergi matrahı 16 bin 46 lira.” sözlerini kullanarak mücevherat ve kuyumculuk bölümünde bildirilen vergilerin gerçeklik ile uyuşmadığına dikkat çekmişti.
Söz konusu açıklamaların akabinde Türkiye’nin 81 vilayetinde kuyumculara yönelik kontroller artırılırken, kuyumcuların sıklıkla uyguladığı ve halk ortasında ‘bozdurma’ süreci olarak bilinen uygulamaya da yasak getirildi.
Sektör temsilcilerine yönelik yapılan ikazlarda, kredi kartı ile altın alım-satım süreci gerçekleştiren ve dakikalar sonrasında satın aldığı altınları nakit paraya çeviren işletmelerin ağır cezalara çarptırılacağı belirtilirken, yapılan kontrollerde mevzuata karşıt uygulamayı işlediği tespit edilen kuyumculara birinci cezalar kesilmeye başlandı.
BOZDURMA SÜRECİ NEDİR?
Bozdurma süreci, bankaların uyguladığı kısıtlama kararları nedeniyle nakit avans ya da taksitli nakit avans süreci gerçekleştiremeyen kullanıcıların, anlaştıkları kuyumcular üzerinden kredi kartı limitlerini makul bir komite karşılığında nakit paraya çevirmesidir. Kelam konusu durumun ‘enflasyonist’ tesirine dikkat çeken uzmanlar, kelam konusu ticarette gerçek manada bir satışa husus olan emtia olmadığını belirterek, uygulamanın ‘aldatmaca ve dolandırıcılık’ olarak sınıflandırılabileceğine dikkat çekmekte.
Kuyumculara yönelik Maliye tarafından gerçekleştirilen kontroller sırasında pos aygıtı kayıtlarının yanı sıra, istek edilmesi halinde kuşkulu görülen süreçler güvenlik kamerası aracılığıyla da denetlenebiliyor.
