Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu (VDDK), miras aracılığıyla elde edilen yerlerin hasılat yahut kat karşılığı müteahhitlere verilmesine ait yeni bir karar aldı.
Geçtiğimiz yıllarda Danıştay 3. Dairesi, miras kalan yerin kat karşılığı müteahhide verilerek elde edilen bağımsız kısımların birden fazla seferde satışının ticari faaliyet, elde edilen çıkarın da ticari kar olarak kabul edilmesi ve vergilendirilmesi gerektiğini belirtmişti.
DANIŞTAY KARARI BOZDU
Söz konusu karar, miras yoluyla arsa sahibi olan vatandaşların büyük bir vergi yükümlülüğü altına girmesine neden olurken, Danıştay VDDK tarafından kelam konusu karar, arsa sahipleri lehine bozuldu.
Ekonomim’den Abdullah Tolu’nun köşe yazısına nazaran; Danıştay VDDK, yıllarca tartışması devam eden ihtilaflı bu iki mevzuyu tahlile kavuşturdu, yerini daire/işyeri karşılığı müteahhitlere veren arsa sahiplerini ise aldığı kararla rahatlattı.
Miras kalan yerin hasılat paylaşımıyla müteahhitlere verilmesi konusu ile ilgili bir düzenleme bulunmadığını belirten Tolu, buna rağmen hususa ait Maliye’nin görüşünü şu tabirlerle açıkladı:
“Şahıslara ilişkin emlakın hasılat paylaşımı kontratı ile müteahhitlere verilmesi halinde, gayrimenkul alım, satım ve inşa işlerinin hasılat paylaşımı mukavelesine istinaden icra edilmesinin, arsa sahibi istikametinden ticari tertibin varlığına karine teşkil edeceği, hasılat paylaşımı mukavelesine istinaden arsa sahibinin payına isabet eden çıkar fiyatının ticari yarara ait kararlar çerçevesinde kıymetlendirilmesi ve vergilendirilmesi gerektiği”
DANIŞTAY VE MALİYE ORTASINDA FİKİR AYRILIĞI
Öte yandan Danıştay 3. Dairesi tarafından verilen karar, Maliye’nin görüşü ile aykırı düştü. Danıştay, bu bahiste, miras kalan yerin kat karşılığı müteahhide verilerek elde edilen bağımsız kısımların birden fazla kezde satışının ticari faaliyet, elde edilen çıkarın da ticari çıkar olarak kabul edilmesi ve vergilendirilmesi gerektiği görüşünde iken, Danıştay 9. Dairesi, bu biçimde elde edilen bağımsız kısımların satışının salt satış sayısının çokluğundan hareketle ticari faaliyet kapsamında değerlendirilmesinin mümkün bulunmadığı, yapılan satışların servetin korunması ve kıymetlendirilmesi olarak kabul edilmesi ve vergilendirilmemesi gerektiği görüşünü savundu.
Çelişen tabirleri Danıştay VDDDK’nın son kararı tahlile ulaştırdı.
1) Miras yoluyla intikal eden emlakın kat karşılığı inşaat mukaveleleri ile müteahhitlere verilmesi karşılığında elde edilen konutların, farklı yıllarda satışından elde edilen yararın ticari tertip dahilinde ve ticari kar elde etme gayesiyle yapılmaması nedeniyle ticari yarar olarak kabul edilemeyeceği ve vergilendirilemeyeceği (Danıştay VDDK’nın 02.10.2024 tarihli ve E.2023/1025, K.2024/875, birebir tarihli ve E.2023/63, K.2024/878, birebir tarihli ve E.2023/517, K.2024/889 sayılı kararları),
2) Hasılat paylaşımı inşaat kontratı uyarınca inşa edilen bağımsız kısımları bir takvim yılında birden fazla defa tekrarlanan süreçlerle satışa mevzu eden kişinin arsa sahibi değil müteahhit olduğu, müteahhidin bu formda gerçekleştirdiği ticari faaliyet kapsamında elde ettiği hasılattan, arsa sahibi şahısların mukavele uyarınca muhakkak bir oranda hisse elde etmesi konusunun tek başına arsa sahibi şahısların gayrimenkul alım ve satım faaliyeti münasebetiyle ticari bir faaliyet icra ettiğinin kabulü için kâfi olmadığı ve vergilenemeyeceği (Danıştay VDDK’nın 02.10.2024 tarihli ve E.2023/784, K.2024/865 sayılı Kararı) görüşünde.
Danıştay VDDK’nın Kararları arsa sahibi mirasçıları rahatlattı!
Danıştay VDDK’nın üstte belirtilen kararları, miras yoluyla intikal eden yerlerini kat karşılığı/hasılat paylaşımı metoduyla müteahhitlere veren mirasçıları epey rahatlattı. Oluşan tereddütleri ve baş karışıklıklarını giderdi.Bu kararlar yalnızca miras yoluyla değil birebir vakitte bağışlama aracılığıyla iktisap edilen yerleri kat karşılığı/hasılat paylaşımı ile veren arsa sahipleri için de geçerli olacak.