EYT düzenlemesiyle birlikte sayıları 16 milyonu aşan emekliler, son yıllarda artan enflasyona karşın bekledikleri maaş artırımlarını alamıyor.
Hayat standartlarında büyük kayıp yaşayan emekliler, enflasyon farkı ödemelerinin kâfi olmadığını belirterek, intibak düzenlemesi talebinde bulunmaya devam ediyor. Yeni iktisat idaresinin uyguladığı sıkı para siyasetleri nedeniyle emekliler için rastgele bir seyyanen artırım ödemesi ya da intibak düzenlemesi gündeme alınmasa da, yeni yılda atılacak adımlar ile maaşlar ortasındaki adaletsizliğin kapatılması planlanmakta.
MAAŞ HESAPLAMA SİSTEMİ DEĞİŞECEK
Türkiye’de yıllardır uygulanan sisteme nazaran emeklilerin maaşları, 3 farklı periyot dikkate alınarak hesaplanmakta. En yüksek emekli aylığı bağlama oranı, 2000 yılından evvel çalışılan periyodu kapsıyorken, bu devri 2000 ve Eylül 2008 ortasında çalışılan periyot takip ediyor. Maaşlara en az tesiri bulunan kısım ise Ekim 2008 tarihinden sonraki çalışma periyodu olmakta.
Sabah’tan Faruk Erdem’in aktardığı habere nazaran, Orta Vadeli Program’da (OVP) yer verilen yeni emeklilik sistemi, bu yıl tamamlanmadan Meclis’e getirilecek.
FAZLA ÇALIŞANLAR YÜKSEK EMEKLİ MAAŞI ALACAK
Halihazırda uygulanan emeklilik sisteminde, prim gün sayısı ortasında büyük farklılıklar olsa da birebir maaşı alan milyonlarca vatandaş bulunuyor. Bu durumun yarattığı adaletsizlik emeklilerin yansısını çekerken, yapılacak düzgünleştirme ile daha fazla prim gün sayısına sahip olan emeklilerin maaşında üst istikametli bir güncellemeye gidilmesi planlanıyor.
Bu sistemle bir yandan kısmen de olsa bir adalet sağlanması amaçlanırken, bir yandan da emeklilik hakkı kazanmış vatandaşların daha geç emekli olmalarının teşvik edilmesi hedeflenmekte.
Erdem, emeklilik sisteminde planlanan değişikliklere ait şu tabirlere yer verdi:
“EMEKLİ MAAŞI MEBLAĞINI YÜKSELTMEK İSTEYENLER DAHA FAZLA ÇALIŞACAK
Günümüzde uygulanan üçlü aylık bağlama sisteminin değiştirilmesi gündemde. Üç periyot için farklı çarpanlarla hesaplanan aylıklar, tek bir formülle hesaplanacak. Bu sistemde prim ölçüleri kadar gün sayısının da dikkate alınacak olması, daha fazla çalışan ile az prim günü olanlar ortasında fark yaratacak.
MAAŞ FARKLARI AZALACAK VE EMEKLİLER DAHA FAZLA KAZANACAK
Böylece, 3600 gün ile emekli olan biri ile 9000 gün ile emekli olan ortasındaki maaş farkı azalacak. Daha fazla prim günü olanların maaşı yüksek olacak. Emekli aylığını artırmak isteyenler, çalışma hayatında daha uzun mühlet kalmayı tercih edecek. Yeni düzenlemeyle birlikte, emekli olanlar için kök aylık ve taban aylık üzere farklılıklar da ortadan kalkacak.
EMEKLİLİK KURALLARINDA YENİLİKLER BEKLENİYOR
Paketin içinde, gelecekteki emeklilik kaidelerine dair yeniliklerin yer alması bekleniyor. Üzerinde çalışılan mevzulardan biri de birinci sefer sigortalı olacak gençlerin emeklilik kaidelerinin belirlenmesi. Bu bağlamda, bilhassa yaş kaidelerinin yine gözden geçirilmesi öngörülüyor; bayanlar için 60, erkekler için ise 65 yaş olarak belirlenmesi planlanıyor.
Yasa yürürlüğe girdikten sonra sigortalı olanlar, bu yeni düzenlemeye tabi olacak. Bu değişiklikle birlikte, toplumsal güvenlik sistemindeki aktif-pasif istikrarının sağlanması hedefleniyor. Lakin bu husus üzerindeki çalışmalar hala devam ediyor.
İKİNCİ EMEKLİLİK SİSTEMİ DEVREYE GİRECEK
Orta Vadeli Program’da yer alan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi, bu periyotta uygulanmaya başlayacak. Bu sistemle, çalışanlar için toplumsal güvenliğin yanı sıra ek bir emeklilik imkânı sunulacak.
İŞVEREN VE DEVLET KATKI SAĞLAYACAK
Tamamlayıcı emeklilik sisteminde ödenecek primlere patron ve devlet de katkı yapacak. Bu sistemden, mevcut sigortalıların yanı sıra çalışma hayatına geri dönmüş emekliler de yararlanabilecek. Böylelikle, mevcut emekliliklerinin yanında ikinci bir emekli maaşı alma imkânı elde edecekler.”
