Ülkenin yeni hükümeti kurmasını beklenen partilerin mutabakatına nazaran, savunma ve altyapı için milyarlarca dolarlık kredi sağlanacak. 10 yıllık da altyapı harcamaları için 500 milyar euroluk yeni bir özel fon oluşturulacak.
Ayrıca, partiler, 2009’da yürürlüğe giren ve bütçe açığının ülkenin gayrisafi yurt içi hasılasının (GSYH) yüzde 0,35’ini geçmemesi kuralı getirerek hükümetin borçlanmasını sınırlayan “borç freninin” belli savunma harcamaları için gevşetilmesi konusunda da anlaştı. Mutabakatla, eyaletlere daha fazla borç alma fırsatı verilecek.
Söz konusu muahedeyi kurulacak hükümette başbakan olarak misyon alması beklenen Hristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) Genel Lideri Friedrich Merz, Hristiyan Sosyal Birlik Partisi (CSU) Genel Lideri Markus Söder ve SPD’nin eş liderleri Lars Klingbeil ve Saskia Esken ile basın toplantısında duyurdu.
Merz, Almanya’da altyapı alanlarında ivedilikle gereksinim duyulan yatırımlar için 500 milyar euroluk fon kurulması ve borç freninin gevşetilmesi konusunda CDU/CSU ve SPD partileri ortasında muahede sağlandığını söyledi.
“Savunma harcamaların ülkenin borç freninden muaf tutulacak”
Avrupa’nın savunmasının güçlendirmesi gerektiğini vurgulayan Merz, “Tehdit karşısında ne gerekiyorsa yapmalıyız. Kıtamızda özgürlüğümüze ve barışa yönelik tehditler göz önüne alındığında, ne gerekiyorsa artık savunmamız için de geçerli olmalı” sözlerini kullandı.
GSYH’nin yüzde 1’ini aşan savunma harcamaların ülkenin borç freninden muaf tutulacağını belirten Merz, Alman iktisadının kısa müddette istikrarlı bir büyüme yoluna dönmesi için altyapının uygunlaştırılması gerektiğini vurguladı.
Merz, “Bunun için gerekli fonlar sırf federal hükümetin, eyaletlerin ve belediyelerin mevcut bütçelerinden finanse edilemez” dedi.
Friedrich Merz, CDU/CSU ve SPD meclis kümesinin, borç freninin gevşetilmesi konusunda gelecek hafta Federal Meclisin alt kanadına anayasa değişikliği önergesi sunacağını bildirdi.
Koalisyon hükümeti kurmaya yönelik ön görüşmeleri mümkün olan en kısa müddette sonuçlandırmayı hedeflediklerini anlatan Merz, CDU/CSU ve SPD temsilcilerinin bütçe, göç, rekabet, iç güvenlik ve göç bahislerinde daha fazla karar almak üzere 6-7 Mart’ta görüşmelere devam edeceklerini aktardı.
Almanya’nın 2024’teki GSYH’si baz alındığında, yüzde 1’ini aşan savunma harcamaların ülkenin borç freninden muaf tutulması, yaklaşık 45 milyar euronun üzerindeki tüm harcamaları kapsıyor.
CDU Genel Başkanı Friedrich Merz, “Önümüzdeki misyonların büyüklüğünün farkındayız ve gerekli birinci adımları ve kararları almak istiyoruz” kelamlarına ekledi.
Yeni hükümeti kuvvetli bir iktisat ortamı bekliyor
Bu ortada, 1990’da iki Almanya’nın yine birleşmesinden bu yana en büyük ekonomik krizle karşı karşıya olan ülkede kurulacak hükümeti şiddetli bir iktisat gündemi bekliyor.
Alman iktisadı, 2024’ün tamamında bir evvelki yıla nazaran yüzde 0,2 geriledi. Böylelikle iktisat, Çin ile artan rekabet ve yapısal sıkıntıların ekonomiyi frenlemesiyle arka arda ikinci yıl küçüldü. İktisat, 2023’te yüzde 0,3 daralmıştı.
Ülke iktisadı, en son 2002-2003 periyodunda iki yıl arka arda resesyon yaşamıştı.
Ekonomistler ve Alman iş dünyası da dünyada krizlerin arttığı bir devir yaşandığını belirterek süratli bir biçimde hükümetin kurulması ve iktisatta gerekli ıslahatların yapılması davetinde bulunuyor.
Ülkede yeni hükümetin iktisat gündeminde borç freninin istikrar odaklı bir biçimde yine düzenlenmesi, ulaşım altyapısının yenilenmesi, kamu idaresinin dijitalleştirilmesi, savunma harcamalarının artırılması, güç dönüşümü, dijitalleşme ve yüksek kiralar üzere kuvvetli mevzular başı çekiyor.
ABD’de Donald Trump idaresi, Avrupa ve Ukrayna’daki güvenlik yatırımlarını azaltmaya hazırlanırken Avrupa ülkeleri yüz milyarlarca euroluk ek savunma fonlarını harekete geçirmeye çalışması dikkati çekiyor.
Trump Ukrayna’ya yapılan tüm askeri yardımların durdurulması kararı alarak, Avrupa ülkelerin savunma harcamalarını artırmaya zorlamıştı.
“Avrupa tarihi bir değişimin ortasında”
ING Küresel Makro Araştırma Başkanı ve Almanya Başekonomisti Carsten Brzeski, mevzuya ait değerlendirmesinde, bir sonraki muhtemel Alman hükümetinin büyük mali teşvik planlarını açıkladığını belirterek, CDU/CSU ve SPD’nin siyasi önderlerin Alman siyasetinde ve siyasetlerinde değerli bir değişimi ortaya koyduklarını kaydetti.
Her iki partinin de kıymetli finansman bahislerinde anlaşarak resmi koalisyon görüşmelerinin önündeki muhtemel mahzurları kaldırdığını tabir eden Brzeski, “Ayrıca son Alman hükümetinden değerli bir ders aldılar. Koalisyonda mali mevzuları açıkça tartışmamak eninde sonunda geri teper. Münasebetiyle bugünkü açıklama akla yatkın bir atak ve sağlam bir hükümet koalisyonu kurma istikametindeki güçlü niyeti göstermektedir” sözlerini kullandı.
Brzeski, altyapı fonu ve borç frenindeki değişikliğin Alman iktisadına yarar sağlayacağına işaret ederek, 500 milyar euroluk bir altyapı fonunun acil gereksinim duyulan yatırımları karşılayarak hem kısa vadeli ekonomik dayanak sağlayacağını ve hem de Alman iktisadının uzun vadeli büyüme potansiyelini artıracağını söz etti.
Carsten Brzeski, “Sonuç olarak Avrupa tarihi bir değişimin ortasında. Son birkaç günde yaşanan gelişmeler, bir sonraki beklenen Alman hükümetini, iktisat için nihayet daha uygun yılların başlangıcını işaret edebilecek bir mali paket açıklayarak tarihi bir atılım yapmaya zorladı” yorumunu yaptı
