Hüseyin Özkök – AJANSSPOR
Futbolda kuralları belirleme ve değiştirme yetkisine sahip tek kurum olan Uluslararası Futbol Birliği Konseyi (IFAB), 2025/26 Oyun Kurallarında bir dizi değişikliği onayladı. İrlanda Futbol Federasyonu’nun (IFA) konut sahipliğinde Kuzey İrlanda’nın başşehri Belfast’ta düzenlenen IFAB’ın 139. Yıllık İcra Kurulu Toplantısında bir dizi kararlar alındı. IFA başkanlığındaki toplantıya FIFA, İngiltere FA, İskoçya FA, Galler FA ve IFAB idaresinden temsilciler katıldı.
Alınan kararlar ve yapılan değişiklikler toplantı sonrası IFAB tarafından internet sitesinden duyuruldu.
Kalecilere 8 saniye kuralı
Kalecilerin topu çok uzun mühlet ellerinde tutmasının ve 6 saniye kuralının işlememesi üzerine IFAB oybirliğiyle Kural 12.2’yi (Endirekt özgür vuruş) değiştirme kararı verdi. Değişiklik, kalecinin topu sekiz saniyeden uzun müddet tutması durumunda (hakem beş saniyelik görsel geri sayım kullanarak), hakemin (altı saniyeden uzun süren mevcut endirekt hür vuruş yerine) rakip ekip lehine köşe vuruşu vereceği manasına geliyor.
Hakemle yalnızca grup kaptanı konuşacak
Geçtiğimiz yıl düzenlenen EURO 2024’te muvaffakiyetle uygulanan “sadece grup kaptanları hakemle konuşur” uygulaması da IFAB tarafından kalıcı hale getirildi. Hakemlerin çok sayıda oyuncunun kelamlı tacizine maruz kalması nedeniyle hayata geçirilen bu uygulamanın testler muvaffakiyetle uygulandıktan sonra kalıcı olarak kural kitabına giriyor. Bununla birlikte kaptanlar ve hakemler ortasında daha güçlü bir irtibat ve karşılıklı hürmetin arttırılması amaçlanıyor. Kalecinin kaptan olduğu gruplar ise saha içinden bir vekil belirleyecek.
Hakem atışında yeni uygulama
Açıklanan yeni uygulamaya nazaran oyun durdurulduğunda top ceza alanının dışındaysa ve durum hakem için açıksa, top topa sahip olan yahut sahip olmak üzere olan ekibe bırakılacak. Aksi takdirde, top topla son temas eden kadroya verilecek. Oyun rastgele bir yerde durdurulduğunda ise top olduğu yere bırakılacak.
Burak Yılmaz kırmızı kartı artık yok
Top şimdi sahayı tam terk etmeden bir ekip vazifelisi, yedek, değiştirilmiş yahut oyundan ihraç edilmiş oyuncu yahut oyun alanından süreksiz olarak çıkmış bir oyuncu, oyun alanından çıkarken topa dokunursa ve haksız yere müdahale etme niyeti yoksa, disiplin cezası verilmeden yalnızca endirekt özgür vuruş verilecek.
VAR yardımı ile verilen kararlar anons edilecek
Yeni dönemle birlikte artık VAR uygulaması olan müsabakalarda hakemin monitördeki VAR incelemesi sonrasında verdiği kararları yapacağı anonsla stat hoparlörlerinden duyurma seçeneği olacak.
Yardımcı hakemler penaltı noktası hizasında yer alacak
VAR gol/gol yok kararlarını ve kalecinin ihlalini izleyebildiğinden, yardımcı hakem penaltı noktasıyla tıpkı hizada, yani ofsayt çizgisiyle tıpkı hizada konumlandırılmalıdır.
Hakemlerin beden kamerası taşıması testleri
Hakemlerin sonlu sayıda üst seviye maçta beden kamerası takmalarına müsaade verildiği ve bu sayede imajların eğitim ve öğretim hedefli kullanılabildiği karşılaşmalardan gelen olumlu geri bildirimlerin akabinde, IFAB, FIFA’nın FIFA müsabakalarında maç vazifelileri tarafından takılan beden kameralarını test etme isteğini destekledi. Böylelikle gelecekteki muhtemel kullanımlar belirlenip kalite ve güvenlik standartları geliştirildi. FIFA, canlı maç yayınının bir kesimi olarak bu uygulamayı yaklaşan FIFA Kulüpler Dünya Kupası’nda kullanma niyetinde olduğunu açıkladı.
Ayrıca İngiltere’de hakemlerin amatör seviyede taktığı beden kameralarının başarılı bir halde kullanılmasının, oyuncu davranışları üzerindeki olumlu tesiri göz önünde bulundurulduğunda daha fazla test edilmesi ve teşvik edilmesi gerektiği konusunda mutabakata varıldı.
Ofsayt denemeleri sürecek
Bütün bunların yanında IFAB, atak futbolunu teşvik etme ve sporun cazipliğini korurken gol atmayı teşvik etme amaçları doğrultusunda ek ofsayt denemeleri yapmak için proaktif olarak yeni tertipler bulmaya karar verdi. FIFA da yaklaşan birtakım FIFA turnuvalarında bu tıp denemeler yapacak.
Futbol görüntü dayanağı daha fazla karşılaşmada test edilecek
FIFA ayrıyeten, çok az sayıda kamera gerektiren ve 2024’te birkaç FIFA karşılaşmasında muvaffakiyetle test edilen, maliyet açısından tesirli bir sistem olan Futbol Görüntü Dayanağı ile yapılan deneme hakkında IFAB’ı bilgilendirdi. Bugüne kadarki olumlu sonuçlar göz önüne alındığında, denemelerin daha fazla karşılaşmaya genişletilmesi konusunda mutabakata varıldı.
Diğer yandan futboldaki beyin sarsıntılarını tespit etmeyi amaçlayan ‘Şüphelen ve Koru’ sarsıntı farkındalık kampanyası hakkında bir güncelleme de yapıldı.
