Çelebi Havacılık Küme CEO’su Dave Dorner Bloomberg HT’ye konuk oldu.
Havacılık kesimine ait değerlendirmelerde bulunan Dorner yüksek gelirli bir yılı geride bıraktıklarını, Türkiye pazarında düzgün bir yıl geçirdiklerini kaydetti.
Dorner “Biz havacılık tarafında kargo ve yolcu nakliyatından sorumluyuz ve yüksek gelirli bir yılı geride bıraktık. Dünya açısından da rekor düzeylerin olduğu bir periyottu. Küresel olarak 2024’te 2023 ile kıyasladığımız vakit yüzde 10.4’lük bir büyüme oldu. Çelebi Havacılık olarak da 2023’e nazaran 2024’te yüzde 30 euro bazlı gelir artırdık. Kârlılığımız çok güçlüydü, yüzde 30 oranında bir kârlılık artışı yaşadık. Hasebiyle sonuçlardan çok mutluyuz. Türkiye pazarında çok uygun bir yıl geçirdik ve tıpkı vakitte Macaristan’da, Almanya ve Hindistan’da da ki bunlar bizim ana pazarlarımızı oluşturuyor. Buralarda da âlâ bir yıl yaşadık. Türkiye’de kârlılığımız yüzde 15 civarındaydı. 67 yıldır Türkiye’deyiz ve Türkiye bizim öncü pazarımız.” değerlendirmesini yaptı.
“Türkiye 10’uncu en büyük pazar olacak”
Endonezya pazarına geçen yıl Nisan ayında girdiklerini belirten Dorner “Endonezya da bir sürü adacık var ve inanılmaz bir gereksinim var, uzun bir uçuş rotası var. Coğrafik olarak bizi çok tatmin edebilecek bir ülke. 89 milyonluk bir nüfusa sahip. Dünyanın en kalabalık ülkelerinden bir tanesi. Bizim için büyüme açısından büyük potansiyeli var. Global manada 10’uncu en büyük pazar olduğunu söyleyebilirim ve biz orada önümüzdeki 15 yıl içinde 5’inci en büyük pazar olmasını bekliyoruz.
Hindistan da 3’üncü en büyük pazar olacak üzere duruyor. Türkiye de 10’uncu en büyük pazar olacak. Biz Çelebi Havacılık olarak 3 tane en büyük pazar içinde olmuş oluyoruz.” yorumunu yaptı.
Avrupa’da dinamizmin daha düşük olduğunu belirten Dorner büyüme amacı olarak gelişmekte olan ülkelere odaklandıklarını belirtti. Dorner bahse dair “Sektörde Doğu’ya gitmek daha düzgün oluyor bilhassa yüksek penetrasyon için. Avrupa’da dinamizm daha düşük, biz gücümüzü gelişmekte olan ülkelere hizmet vererek ortaya çıkarmak istiyoruz. Frankfurt Havalimanında yalnızca kargo nakliyeciliği tarafında yer alıyoruz orası da çok değerli bir merkez, Macaristan pazarına 2006’da girdiğimiz vakit daha gelişmekte olan ülke kategorisinde görülüyordu lakin artık bir Avrupa ülkesi yani bizde Avrupa’nın kıymetli bir modülü olabiliriz. Almanya’da hizmet sağlayıcıların en büyüğüyüz diyebilirim. Ancak tabi büyüme gayesi olarak Avrupa tarafına pek bakmıyoruz daha çok gelişmekte olan ülkelere bakıyoruz.” yorumunu yaptı.
Hedeflerinden bahseden Dorner Endonezya’da, Afrika’da, Ortadoğu’da ve Doğu Asya’nın potansiyrli olduğunu belirterek şunları söyledi; “Biz Türkiye’de 32 farklı yerde yer alıyoruz ve bizim stratejimiz Türkiye ile birlikte büyümek. 5 yıllık memleketler arası planımıza baktığımız vakit daha fazla piyasaya girmeyi düşünüyoruz mesela Endonezya’da, Afrika’da, Ortadoğu’da ve Doğu Asya’da çok büyük potansiyel var. Ortadoğuda Suudi Arabistan değerli bir pazar, orası bizim için bir gaye, diğer ülkeler de var fakat hala ihale süreci devam ettiği için şu anda söyleyemiyorum.
Afrika’da da bir sürü küçük havalimanları var. Ülkeler birbirlerine çok yakın yani farklı bir pazar var. Hasebiyle ticaret antlaşmaları arttıkça buralarda bize daha çok gereksinim olacak. Mesela Nijerya, Cezayir ve Mısır üzere pazarlarda da olmak isteriz ve oralarda da alternatiflere bakıyoruz. Ve tabi Güneydoğu Asya’ya da bakıyoruz tabi, tıpkı vakitte Türkiye ile bu Ülkeler ortasında ikili ticaret bağlarının gerçekleşmesi için de yolu açmaya çalışıyoruz, kargo için daha fazla fırsat oluşacaktır.”
Dorner yüzde 30 oranında bayan istihdam ettiklerini ve yüksek durumlarda yer aldığını lisana getirdi.
En büyük zorluk iklim değişikliği ve emisyonlar
15 bin şahsa istihdam sağladıklarını ve teknolojiyi kullanarak verimliliği artırmak istediklerini kaydeden Dorner bölümdeki iklim değişikliği üzere zorluklara da dikkat çekti.
Dorner “Teknolojiyi hizmet tarafında kullanıyoruz, insanların işe alım süreçlerini daha verimli kılmak için kullanıyoruz. Bir de hizmet sağladığımız yerlerde görüntüleri çekmek, kalite ve verimliliği göstermek, hizmetleri nasıl güzelleştirebiliriz bunu takip etmek için yapay zekayı kullanıyoruz. İleride daha geniş alanlara da teknolojiyi adapte edeceğiz ve ileride konsolidasyonlar da görebiliriz. Uçakla seyahat etmek gitgide daha inançlı hale geliyor daima öyleydi en inançlı seyahat modeliydi…Havacılık bölümü kalite ve güvenliğe çok ehemmiyet vermeli, biz de bunlara ayak uydurmalıyız.
Tabi havacılık ile ilgili en büyük zorluk iklim değişikliği, emisyonlarla ilgili tasalar…Tabi hala elektrikli büyük uçakları uçuramıyorsunuz burada karbon ayak izini nasıl azaltmamız gerekiyor bu değerli olacak. Şayet uçağın yapısını değiştiremiyorlarsa o vakit yer hizmetlerini değiştiriyorlar. Havalimanları daha yeşile dönüyor ve bizden de birebir halde bunları bekliyorlar, karbon ayak izimizi azaltacak halde. Tabi iklim tarafında çok büyük adımlar atılması gerekiyor, biz burada hangi adımları atabiliriz bunları takip ediyoruz.” yorumunu yaptı.