Önceki hafta 74,40 dolardan kapanan Brent petrol, pazartesi günü Ukrayna’nın Kazakistan petrolünü taşıyan CPC’ye ilişkin bir istasyona “ABD’ye tepki” maksadıyla saldırdığına ait haberlerle yükseldi. Atağın tesiriyle Brent petrol 75,12 dolara kadar çıkarken, günü yüzde 0,07 çıkarla 75,06 dolardan tamamladı. Batı Teksas çeşidi (WTI) ham petrol ise yüzde 1 artışla 71,28 dolara yükseldi.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in özel dalı destekleyen açıklamalarıyla, dünyanın en büyük petrol ithalatçısı Çin’de ekonomik toparlanma beklentileri oluştu. Böylelikle Brent petrol 18 Şubat’ta yüzde 0,5 artarak 75,45 dolara, WTI ise yüzde 0,6 yükselerek 71,74 dolara çıktı.
AB’nin Rusya’nın petrol taşımak ve yaptırımları aşmak için kullandığı “gölge filo”sunu amaç alan yeni yaptırım paketinin onaylanmasının akabinde, 19 Şubat’ta Brent petrol 76,46 dolara kadar yükseldi ve günü de yüzde 0,5 artışla 75,81 dolardan kapattı. WTI ise yüzde 0,6 artışla 72,16 dolar oldu.
Perşembe günü de üst istikametli hareketini sürdüren Brent petrol yüzde 4 artarak günü 76,12 dolardan tamamladı. WTI da yaklaşık yüzde 4 yükselişle 72,43 dolar olarak kaydedildi. Fakat, birebir gün ABD Hazine Bakanı Scott Bessent’in, Ukrayna-Rusya savaşında barış sağlanması kapsamında Rusya’ya yönelik yaptırımların hafifletilmesinin masada olabileceğinin sinyalini vermesiyle fiyatların üst taraflı hareketi kısıtlandı.
Cuma günü ise Bessent’in Çin’in Ekonomik İlgilerden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Hı Lifıng ile yaptığı telefon görüşmesinde, her iki tarafın Çin ve ABD ortasındaki ekonomik bağlantıların kıymetini vurguladığına ait haberler arz kesintilerine yönelik tasaları hafifletti. Böylelikle, üst istikametli hareketini sonlandıran Brent petrol, yüzde 3’e yakın paha kaybederek, Ekim 2024’ten beri en sert düşüşü kaydetti.
Brent petrol, 17 Şubat’la başlayan haftayı yüzde 0,7 düşüşle 73,90 dolardan tamamlayarak 5 haftalık düşüş hareketini sürdürdü. WTI da birebir devirde yüzde 0,5 azalarak 70,20 dolar oldu.
“Fiyatlar 74-76 dolar ortasında dar bir bantta seyrediyor”
Washington Arap Körfez Ülkeleri Enstitüsü Konuk Öğretim Üyesi Kate Dourian, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, global jeopolitik belirsizliklerin artmasına karşın petrol fiyatlarının dar bir aralıkta seyrettiğini söyledi.
Dourian, yedek üretim kapasitelerinin fazla olması nedeniyle fiyatların istikrarlı kaldığını belirterek, “Petrol fiyatları 74-76 dolar ortasında dar bir bantta kaldı ve düşük volatilite gösterdi. Yatırımcılar, Washington’dan gelecek yeni yaptırım ve Rusya-ABD barış görüşmeleri haberlerini beklerken, agresif durumlar almak yerine durumu izlemeyi tercih ediyor olabilirler” dedi.
Rusya-Ukrayna savaşını sona erdirecek bir mutabakat yapılması ve Moskova’ya yönelik yaptırımların hafifletilmesi durumunda petrol fiyatlarının daha fazla düşebileceğini tabir eden Dourian, “Rusya’ya karşı yaptırımlar hafifletilse de, OPEC+ yaptırımları fiyat artışlarını sınırlayacaktır. Ayrıca, ABD eski Başkanı Joe Biden döneminde getirilen yaptırımlar nedeniyle alıcılar alternatif kaynaklara yöneldiği için Rus petrolüne geri dönmeleri vakit alacaktır” diye konuştu.
“Piyasalarda büyük belirsizlik hakim”
Londra merkezli güç enformasyon şirketi Energy Intelligence Group’un Petrol Piyasaları Ekonomisti Julien Mathonniere de bu haftaki fiyat artışlarının piyasalardaki meçhullükten kaynaklandığını belirtti.
Mathonniere, ABD ve Rusya ortasındaki görüşmelerin tekrar başlamasıyla, Rus petrolünün Avrupa’ya tekrar gönderilebileceği umudunun, Brent petrolün varil fiyatını 75 doların altına çektiğini ama fiyatların kısa müddette toparlandığına işaret ederek, şunları kaydetti:
“İlk olarak AB, 16. yaptırım paketini onayladı ve yaptırım uygulanan Rus tankerleri ile bunlara fon sağlayanların listesini genişletti. CPC üzerindeki durum ise belgisiz. Kazaklar ve Chevron akından etkilenme olmadığını söylese de Rusya, petrol akışlarının yüzde 30 ila yüzde 40’ının etkilenmiş olabileceğini belirtiyor. Irak Kürt Bölgesel İdaresi’nden petrol ihracatının yine başlaması mümkünlüğü da var fakat Ankara’nın 1,5 milyar dolarlık tahkim davası çözülmeden Ceyhan’a petrol akışını onaylaması pek muhtemel değil. Son olarak, Trump idaresinin İran petrolüne yönelik yaptırımlarını sertleştirme ihtimali sorgulanıyor. Kimi analistler İran tedarikinin günlük 200 bin ila 300 bin varil düşebileceğini belirtse de Washington’da yaptırımların daha sert uygulanacağı ihtimali varlığını koruyor. Hasebiyle piyasalarda büyük bir belirsizlik kelam konusu. Bu yüzden fiyatlar beklenenden fazla düşmedi.”
Uluslararası data şirketi Primary Vision Network Güç ve İktisat Analisti Osama Rizvi ise OECD ülkelerinin petrol kaynaklarının azaldığını ve Çin talebinde bir toparlanma olabileceğini belirterek, “ABD iktisadı de beklentilerin üzerinde performans gösteriyor lakin fiyat artışlarını tetikleyen kayda kıymet bir sebep bulunmuyor” sözünü kullandı.
Rizvi, piyasa oyuncularının yükselişin bilakis düşüş eğilimi gösterdiğini belirterek, “Petrol piyasalarındaki düşüş trendi devam ettikçe fiyatların ilerleyen süreçte daha fazla düşeceğine inanıyorum. Bu hafta ekonomik açıdan değerli haberler var ve bunlar sürece tesir edecektir.” değerlendirmesinde bulundu.
