Yönetiminde yalnızca bayanların yer aldığı ve 97 yıldır faaliyette olan ‘Türkiye Yardım Sevenler Derneği’nin yönetici ve üyeleri SÖZCÜ Medya Kümesi Ankara temsilcisi ve müellifimiz Hürmet Öztürk’e konuştu. Büyük gönüllülerin dayanağı ile faaliyetlerini sürdüren dernek Antakya’da Atatürk Anaokulu inşaatına da devam ediyor.
Bir dernek düşünün, 19 Şubat 1928 yılında Atatürk’ün buyruğuyla kuruluyor ve o günden bu yana bayanlar tarafından yönetiliyor. Devletten bir kuruş yardım, bağış kabul etmiyor, bırakın yardım almayı, devletin gereksinim duyduğu alanlara yardımlarda bulunuyorlar.
KADINLAR İÇİN SEFERBERLER
Dernek faaliyetleri hakkında Genel Lider Dilek Bayazıt bilgi verdi. Bugüne kadar 14 bin öğrenciye “Atatürk bursu” verildi, okullar, yurtlar, yaptırıldı. 6 Şubat sarsıntı sabahında bölgeye birinci onlar yetişti. Artık de Hatay’da anaokulu yaptırıyorlar. Dernek, Kurtuluş Savaşı sonrası Cumhuriyetin yapılanma süreci içerisinde 1928’de Türk kadınını, çocuğunu korumak, çalışarak yardım almasını sağlamak, toplumsal hayata kazandırmak için kuruldu.
İsmet İnönü’nün eşi Mevhibe İnönü, Fevzi Çakmak’ın eşi Fitnat Çakmak’ın önderliğinde Nevber Sevüktekin, Tezer Taşkıran, Reşide Bayar, Sevda And, Süreyya Ağaoğlu, Seza Lostar, Melahat Özbudun, Belkıs Odman ve Nimet Uybadın’ın kurucu üye olarak iştirakleri ile ‘Himaye-i Etfal Kadın Yardım Cemiyeti kuruldu.
Derneğin kuruluş yıl dönümünde yapılan merasim İzmir Marşı’nın okunmasıyla son buldu.
İLKESİ: EMEK KARŞILIĞI YARDIM
Dernek, tüzük unsuru olarak “Atatürk unsurlarına, laik cumhuriyete bağlı olarak çalışmalarını sürdürmeyi” maksat olarak benimsedi. Dünyada bir birinci olan ‘Emek karşılığı yardım’ unsurunu hayata geçirdi. Onurlu yardım etmenin formülünü bulan dernek Türkiye Cumhuriyeti’nin “Kadın odaklı birinci sivil toplum kuruluşu” oldu. Üye sayısını artırmak, çocuk bakımında anneleri bilgilendirmek, istekli tabiplerle muayeneler sağlamak, dikiş, nakış, çorap atölyeleri kurarak, siparişle para kazanmak, gereksinimli bayana hizmet etmek, askerlerimize eldiven, bere, çorap, fanila örüp TSK’ya bağışlamak, öğrenci bursa vermek öncelikli işleri oldu. En büyük ve organize yardımı ise 1939 yılında Erzincan’da yaşanan zelzelede yaptılar.
GÖNÜLLÜLER ÜLKEYE YAYILDI
Bakanlar Kurulu kararıyla 1940’da kamu faydasına çalışan dernek statüsünü kazandı. Birinci kız öğrenci yurdunu yaptırıp açtılar. İşsiz ve iş arayana aracı oldular.
Gönüllü hastabakıcılık, muhaberecilik, hemşirelik kursları açtılar. Bayanlara yönelik nüfus planlamaları yapmak üzere misyonlarla süratle güçlenen Cumhuriyetin gönüllüler ordusu olan derneğin şube sayısı artarak ülke geneline yayıldı.
Eğitime 95 yıldır katkı sağlıyorlar
Dernek, 1930’da vermeye başladığı “Karşılıksız öğrenci bursu”nun ismi, “Atatürk Eğitim Bursu” olarak değiştirildi. Eğitimin birinci ayağı olan okul öncesi eğitime, ülkede okul öncesi eğitimin mecburî olmadığı bir periyotta başladılar. Derneğin 81’inci kuruluş yılı anısına “81 Yıl 81 Vilayet 81 Anasınıfı “ hedeflendi. 126 şube ile 187 anasınıfı, 4 anaokulu ile eğitime hizmet derneğin tüm vilayetlerde daha çok tanınırlığını sağladı. 6 ilkokul, ortaokul, 2 lise, 5 öğrenci yurdu, 1 erkek öğrenci yurdu, 3 sağlık ocağı, 2 huzurevi, 2 acil yardım istasyonu, 1 kan merkezi, 2 öğretmen lojmanı, 4 anaokulu, 1 kreş, 4 özel çocuklar için eğitim ve iş merkezi yaptırdı. Ülkesi için canını ortaya koyan Mehmetçik de hiç ihmal edilmedi, giysi ve besin paketleri birliklere gönderiliyor.
Genç yardım sevenlerin kumbaralarında biriktirdikleri dernek yöneticilerinin gözlerini yaşartıyor.
Derneğin ismini Atatürk değiştirdi
Derneğin birinci isminin “Yoksul Bayana Yardım Cemiyeti” olarak anılması Ulu Lider Mustafa Kemal Atatürk’ü rahatsız etti.
“Büyük varlık ve faziletleri unutulmamış Türk bayanlarına ayağa kalkarak hürmetlerimizi göstermeliyiz. Türk bayanı fakir olamaz, Türk bayanı bizatihi bir varlıktır” dedi. Atatürk, Fakir Bayana Yardım Cemiyeti’nin adını, Yardım Sevenler Cemiyeti olarak değiştirdi. Atatürk’ün bu kelamı de her gelenin görmesi için derneğin girişinde bulunan büstünün çabucak altına yazıldı.
İnönü ailesi derneğe üç jenerasyon hizmet ediyor
TürkiyeCumhuriyeti’nin birinci başbakanı, ikinci cumhurbaşkanı, İsmet İnönü’nün eşi Mevhibe İnönü, Yardım Sevenler Derneği’nin kurucusu. Dikiş dikerek derneğe takviye olan Mevhibe İnönü’den sonra bayrağı kızı Özden Toker aldı. Özden Toker de annesi üzere dernekle bağını hiç koparmadı. Özden Hanım’ın kızı Gülsün Bilgehan Toker de aile büyükleri üzere derneğin her vakit yardımcı ve destekçisi. Özden Hanım, dernekte düzenlenen 97. kuruluş yıl dönümü kutlamasında Atatürk’ten anılar anlattı.
Dernek, gönüllülerin dayanaklarıyla ayakta
Cumhuriyetbaloları ile başlayan 1928’deki cemiyet hayatının içinde örnek olmak üzere düzenlenen faaliyetler de devam ediyor. Cumhuriyet konserleri, Cumhuriyet ve Atatürk defileleri ihmal edilmiyor. Derneğin Genel Başkanı Dilek Bayazıt, 126 şubesi de bulunan 97 yıllık derneği bize şöyle anlattı: “Derneğimiz ülkemizin birinci STK’larından ve devletinin ve milletinin yanındadır. Hiç bir resmi kurum, kuruluş ve devletten bağış almadan aziz istekli yardımlarıyla hizmetlerini sürdürüyor.”
