TBMM Dilekçe Komitesi ile İnsan Haklarını İnceleme Komitesi üyelerinden oluşan Karma Komisyon, Dilekçe Komisyonu Başkanı AKP Adana Milletvekili Sunay Karamık başkanlığında toplandı. Komitede, Kamu Denetçiliği Kurumu’nun 2024 Yıllık Raporu sunumu yapıldı. Raporun detaylı incelenmesi için 14 üyeli alt kurul kuruldu.
14 BİN 762 MÜRACAAT YAPILDI
Kamu Başdenetçisi Mehmet Akarca, sunumunda 2024 yılında Kamu Denetçiliği Kurumu’na 14 bin 762 müracaat ulaştığını söyledi. 2023 yılından devreden bin 792 müracaat ile birlikte toplam 16 bin 504 adet müracaatın incelendiğine değinen Akarya, şunları söyledi:
*2024 yılında sürece alınarak bunlardan 15 bin 751 adedi yani yüzde 95,15’i kurumumuz tarafından sonuçlandırılmıştır. Kelam konusu bilgiler karşısında kurumumuzun süratli ve aktif bir formda faaliyet gösterdiği açık olup bu verimliliğin artması için uğraşlarımızın devam edeceğini belirtmek isterim.
*Bizim ömürüz ve yönetmelik gereği altı ay içerisinde biz müracaatları bitirmek için çok çalışmaktayız. 2024 yılında yapılan şikayet müracaatları bahis bazlı değerlendirildiğinde en fazla müracaatın yüzde 22,93 ile adalet, ulusal savunma ve güvenlik bahis başlığı altında kurumumuza ulaştığı görüldü.
*Kamu işçi rejimi alanında ise yüzde 21,47, eğitim, öğretim, gençlik ve spor alanında ise yüzde 8,45, mahalli yönetimlerde yürütülen hizmetler kapsamında ise yüzde 7,28, çalışma ve toplumsal güvenlik alanları ise yüzde 7,4 ve iktisat maliye vergi alanları ise yüzde 5,23 oranında müracaat yapıldığı görülmektedir.
YÜZDE 18,68 İLE ADALET BAKANLIĞI ŞİKAYET EDİLDİ
*Kurumumuza 2024 yılında ulaşan şikayet müracaatları şikayete mevzu yönetim kapsamında değerlendirildiğinde yüzde 18,68’lik oranla Adalet Bakanlığı’nın birinci sırada olduğu tespit edilmiştir.
*Sağlık Bakanlığı’nın bahis edindiği müracaat oranı ise yüzde 6,35 ile Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın mevzu edildiği müracaat oranı ise yüzde 5,97, Toplumsal Güvenlik Kurumu’nun husus edildiği müracaat oranı ise yüzde 4,40 olduğu hesaplanmıştır.
*Kurumumuz tarafından 2024 yılında sonuçlandırılan 15 bin 751 müracaatın 4 bin 999 adedi kabul edilebilen nitelikte değerlendirilmiştir. Bu kapsamda kurumumuza 2024 yılında yapılan müracaatların kabul edilebilirlik oranı yüzde 31,74 olarak gerçekleşmiştir.
*Bu oranın kurumumuzu misyon alanına girmeyen müracaatlar, idari makamlara müracaat yapılmadan direkt kurumumuza yapılan müracaatlar, müracaatın menfaatini etkilemeyen müracaatlar ve yargı organlarında sonuçlandırılmış ya da yargı organlarında görülmekte olan müracaatlardan kaynaklandığı anlaşılmıştır.
*Diğer ülke ombudsmanlık kurumları ile kıyaslandığında, bu oranın ortalamanın üzerinde olduğunu görmek memnuniyet vericidir. Buna karşılık, bireyler nezdinde mevcut meselelerin tahlilini sağlamak için kabul edilebilir nitelikteki müracaat sayısının artırılması gerektiği açıktır.
“ÜCRETSİZ AVUKATLIK YAPMAKTAYIZ”
“Biz burada halkın fiyatsız avukatlığı yapmaktayız” diyen Akarca, birebir vakitte yönetime de uygun idare unsurlarını hayata geçirmesi konusunda yeniden fiyatsız türel danışmanlık yaptıklarını söyledi.
“İKİ BİN 498’İ DOSTÇA TAHLİLLE SONUÇLANDI”
Akarca, KDK’nın asıl maksadının vatandaşın yargı yoluna başvurmadan hak ettiği vakitte hakkına ulaşabilmesini sağlamak olduğuna dikkat çekerek, şunları söyledi;
*Bu kapsamda 2024 yılında kurumumuza ulaşan müracaatların bin 129 adedi gönderme kararı olmak üzere toplam iki bin 498 adedi dostça tahlil ile sonuçlanmıştır.
*Bununla birlikte kurumumuz yapmış olduğu inceleme ve araştırmaları sonucunda ilgili yönetimlere tavsiyelerde bulunmaktadır. 2024 yılında 525 müracaat hakkında kısmen tavsiye ve kısmen ret kararı, 913 müracaat hakkında ise tavsiye kararı verilmiştir.
*Söz konusu tavsiye kararlarına yönelik yönetimlerin karşılıkları değerlendirildiğinde 716 adet kararımızla ilgili yönetimden uyacakları belirtilmişken, 611 kararımıza ise ilgili yönetime münasebet belirtilmiştir. Bu durumda kurumumuzun tavsiye kararlarına uyma ortaları 2024 yılı sonu itibariyle yüzde 53,96 olarak gerçekleşmiştir.
“KURUMUMUZ RESEN İNCELEME YETKİSİYLE DONATILMALI”
Sunumunda KDK’nın ileriye dönük beklentilerine de değinen Akarca, memleketler arası dokümanlarda ilerleme raporlarında Paris unsurlarının dikkate alınması gerektiğini hatırlatarak “Bu kapsamda dünyadaki örneklerinde olduğu üzere heyetimizin da resen inceleme yetkisiyle donatılması, davalara katılabilme imkanına sahip olması ve Anayasa Mahkemesi’ne başvurulması yetkisine haciz kılınması en önde gelen beklentilerimiz arasındadır” tabirlerini kullandı.
