Doğrudan 7 milyondan fazla çalışanı, dolaylı olarak ise toplumun tamamını ilgilendiren yeni minimum fiyatın belirlenmesine yönelik süreç devam ediyor.
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nın mesken sahipliğinde birinci toplantısını 10 Aralık’ta, ikinci toplantısını 16 Aralık’ta, üçüncü toplantısını ise 19 Aralık’ta yapan Taban Fiyat Tespit Kurulu, dördüncü toplantısını bu hafta gerçekleştirecek.
AA’nın haberine nazaran Salı yahut Çarşamba günü yapılacak son toplantıda, Komitenin yeni minimum fiyat sayısını belirlemesi bekleniyor.
Türk-İş mevcutta net 17 bin 2 lira olarak uygulanan minimum fiyata, evvel yüzde 45 oranında enflasyon artırımı uygulanması, akabinde ortaya çıkacak sayıya yüzde 20 refah hissesi eklenmesi talebinde bulunmuştu.
Türk-İş Başkanı Ergün Atalay, bu talebin karşılanmaması durumunda masada yeni fiyata imza atmayacaklarını söylemişti.
Asgari fiyat masasında olmayan sendika konfederasyonlarından biri olan DİSK, taban fiyat maratonu öncesinde taleplerini açıklamıştı.
Konfederasyon, taban fiyatın en az yoksulluk hududunun yarısı civarında olması gerektiğini belirtmişti.
Türk-İş’in datalarına nazaran Kasım’da yoksulluk hududu 66 bin 976 TL oldu. Münasebetiyle DİSK’in talebi yaklaşık 33 bin 500 TL düzeyine işaret etti.
İşçi kesitinden talepler gelirken, masada patronları temsil eden TİSK’ten rastgele bir açıklama gelmedi.
AA’nın haberine nazaran TİSK’in Türk-İş’in talebine sıcak bakmadığı belirtildi.
Masada olmayan patron örgütlerinden en net talep MÜSİAD cephesinden gelmişti.
MÜSİAD Başkanı Mahmut Asmalı, Bloomberg HT’de katıldığı Varlık İdaresi programında “Bana nazaran taban fiyatta yüzde 25’in üzerinde artış hakikat değil” sözlerini kullanmıştı.
Asgari fiyatta mümkün senaryolar şöyle sıralandı:
1- Yüzde 17,5 ve yüzde 21: 19 bin 977 ile 20 bin 572 TL
Asgari fiyat tartışmalarında konuşulan bahislerden biri artışın maksat enflasyona nazaran yapılması.
Orta Vadeli Program’a nazaran 2025 için enflasyon beklentisi yüzde 17,5 düzeyinde. OVP’de yer alan gaye enflasyona nazaran artırım yapılması durumunda taban fiyat 2025 için 19 bin 977 düzeyine çıkacak.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ise son enflasyon raporunda 2025 için enflasyon beklentisini yüzde 14’ten yüzde 21 düzeyine çıkarmıştı. TCMB’nin enflasyon beklentisi dikkate alınırsa taban fiyat yüzde 21 artışla 20 bin 572 TL’ye çıkacak.
Son enflasyon raporu sunumunda TCMB Başkanı Fatih Karahan, asgari fiyat konusunda karar verici merci olmadıklarını vurgularken, enflasyona tesirleri bağlamında da bu mevzuda değerlendirmeler olmuştu.
2- Yüzde 25: 21 bin 253 TL
TCMB’nin son enflasyon raporunda 2025 için enflasyon kestiriminin üst bandı yüzde 26 olarak belirlendi.
Bununla birlikte yabancı kurumlardan gelen kimi yorumlar ve yetkili isimlerden gelen açıklamalar minimum fiyatta ikinci senaryo olarak yüzde 25 düzeyinin öne çıkmasına neden oldu.
Ekim ayının sonunda TCMB Başkanı Fatih Karahan’ın Washington’da yatırımcılarla gerçekleştirdiği görüşmelerde 2025 para siyasetini şekillendirirken minimum fiyat artışı boyutunu da değerlendirmeye alacakları bildirisini verdiği belirtilmişti.
Bloomberg’e konuşan ve Karahan’ın yatırımcılarla toplantısından edinilen bilgilere atıfta bulunan kaynaklara nazaran yetkililer yüzde 25 civarı minimum fiyat artışının 2025 enflasyon görünümüyle uyumlu olacağı bildirisini vermişti.
3- Yüzde 30: 22 bin 103 TL
Asgari fiyata ait görüş bildiren yabancı kurumlardan bir kısmı de yüzde 30’lık kestirim belirtti.
Bu oranda bir artırım yapılması durumunda minimum fiyat 22 bin 103 lira olacak.
4- Yüzde 35: 22 bin 953 TL
Asgari fiyatta yüzde 35’lik artış senaryosu da farklı seviyelerde lisana getiriliyor.
Bu senaryoda gerçekleşen enflasyona daha yakın bir minimum fiyat varsayımı öne çıkıyor. Kelam konusu senaryo siyaset sahnesinde de lisana getirilen senaryolar ortasında yer alıyor.
Eğer pazarlıklar bu türlü başlar ve başladığı yüzde 35 ile biterse minimum fiyat 22 bin 953 lira olarak uygulanacak.
5- Yüzde 44: 24 bin 483 TL
Son senaryo ise gerçekleşen enflasyona nazaran bir artış yapılacağı istikametinde.
TCMB’nin son enflasyon raporunda 2024 yıl sonu için enflasyon varsayımı yüzde 38’den yüzde 44’e çıkarıldı.
Kamuoyunda minimum ücretlilerin refah kaybı yaşamaması için gerçekleşen enflasyona nazaran artırım senaryosu da öne çıkmıştı. Ankara’da siyaset arenasında olduğu üzere, birtakım akademisyenler de gerçekleşen enflasyona işaret etmişti.
Eğer bu bilgi baz alınırsa, minimum fiyat 24 bin 843 lira olacak.
