(ANKARA) – CHP İzmir Milletvekili Prof. Dr. Ümit Özlale, Türkiye Personel Sendikaları Konfederasyonu’nun (TÜRK-İŞ) açlık hududunu 3.26 katsayısı ile çarparak yoksulluk sonuna ulaşmasının hakikat bir yaklaşım olmadığını belirterek “2023 verisini alıp besin harcamalarının toplam harcamalar içindeki hissesini yüzde 20.6 olarak kabul edersek açlık sonunun 20 bin 565 TL olduğu bir iktisatta yoksulluk sonu da 99 bin 800 TL, yani kabaca 100 bin TL olacaktır. Minimum fiyatın 25 bin liranın altında kalması durumunda, bütün fertlerin taban fiyat alarak çalıştığı bir aile bile daha birinci ayda yoksulluk hududunu aşamayacaktır” dedi.
CHP İzmir Milletvekili Ümit Özlale minimum fiyatta yapılacak artışa ait yazılı açıklama yaptı. Özlale, şunları kaydetti:
“TÜRK-İŞ, Kasım 2024 için dört kişilik bir ailenin açlık sonunu 20 bin 565 lira olarak açıklamıştır. Açlık hududu kadar kritik olan bir diğer bilgi ise yoksulluk sonudur.
TÜRK-İŞ uzun yıllardır yoksulluk hududunu hesaplarken açlık sonunu 3,26 ile çarpıyor. Gerçekten Kasım 2024 için de yoksulluk hududunu 66 bin 976 lira olarak açıkladı. Bunun eski ve kolay bir nedeni var: TÜİK 2003–2004 Hanehalkı Tüketim Harcamaları Anketi’nde besin harcamalarının toplam içindeki hissesini yüzde 30,7 olarak hesaplamış. TÜRK-İŞ de TÜİK’in bu oranını baz alarak açlık sonunu 30,7 ile bölüp 100 ile çarparak yoksulluk hududuna ulaşıyor.
Oysa günümüzde yoksulluk hududunun hesaplanmasında bir güncellemeye muhtaçlık var zira besin harcamalarının toplam tüketim harcamaları içindeki hissesi vakit içinde düşüyor. Bu oran 2022’de yüzde 22,9 iken 2023’de yüzde 20,6 olarak hesaplanmış. En fakir yüzde 20’lik bölümün bile tüketim harcamaları içinde besinin hissesi yüzde 29,2. Besin harcamalarının bütçe içindeki hissesinin düşmesinin en değerli nedenlerinden biri de barınma krizi yaşayan ülkemizde konut ve kira kümesindeki artışlar olarak göze çarpıyor.
“Yoksulluk sonu kabaca 100 bin lira olacaktır”
Dolayısıyla TÜRK-İŞ’in yaptığı üzere açlık sonunu 3,26 katsayısı ile çarparak yoksulluk hududuna ulaşmak günümüzün değişen tüketim eğilimleri ve bütçe kompozisyonu göz önüne alındığında hakikat bir yaklaşım olmuyor. Şayet 2023 verisini alıp besin harcamalarının toplam harcamalar içindeki hissesini yüzde 20,6 olarak kabul edersek açlık sonunun 20 bin 565 lira olduğu bir iktisatta yoksulluk sonu da 99 bin 800 lira, yani kabaca 100 bin lira olacaktır. Bu hesaplama bize iki şeyi göstermektedir. Birinci olarak Türkiye’de fakir sayısı mevcut istatistiklerin öngördüğünden çok daha fazladır. İkincisi, minimum fiyatın 25 bin liranın altında kalması durumunda, bütün fertlerin minimum fiyat alarak çalıştığı bir aile bile daha birinci ayda yoksulluk sonunu aşamayacaktır.”
