RTÜK tarafından geçen yıl ulusal seviyede yayın yapan kuruluşlara 68,2 milyon TL ceza kesilirken, 2024 yılı bitmeden yaptırım sayısı 57’ye ceza meblağı 223,2 milyon TL’ye ulaştı.
ANKA Haber Ajansı’nın derlediği bilgilere nazaran, 1 Ocak 2024-30 Kasım 2024 periyodunda RTÜK tarafından ulusal seviyedeki televizyon kanalları ve dijital platformlara 57 farklı idari para cezası ile 13 farklı idari yaptırım cezası, bir de yayın lisans iptali kararı verildi.
Ayrıca SÖZCÜ TV 3 defa idari para cezasıyla cezalandırılarak en fazla ceza yiyen 5. kanal oldu.
EN FAZLA CEZAYI KİM YEDİ?
En fazla yaptırım uygulanan kanallar; 7 sefer idari para cezası ve 1 defa idari yaptırım (2 program durdurma) cezası verilen NOW TV ile 6 defa idari para cezası ve 2 kere idari yaptırım (6 program durdurma) cezası verilen FLASH HABER oldu. Bu kanalları, 7 sefer idari para cezasıyla TELE 1, 4 defa idari para cezasıyla HALK TV ve 3 defa idari para cezasıyla SÖZCÜ TV izledi. Kanallara verilen cezanın toplamı 43.5 milyon TL olurken, 5 kanal, uygulanan toplam 30 farklı yaptırım kararıyla, geçen yıl olduğu üzere en fazla yaptırım uygulanan kanallar oldu. Cezaların büyük kısmı, haber bültenleri ve haber programlarında “tarafsızlık unsurunun ihlali ve tenkit sonlarının aşılması” münasebetleriyle verildi.
Yaptırım sayısı geçen yıla nazaran azalırken, ceza ölçüsü rekor seviyede arttı. Ceza meblağının artmasında, enflasyon ile birlikte uzun müddettir eleştirilen gündüz nesli programlarına uygulanan yaptırımlar tesirli oldu. Kelam konusu programlar için yalnızca birer kere yaptırım uygulanırken, Show TV, ATV, Star TV, Beyaz TV, TV8, Kanal D’ye gündüz nesli programları için verilen ceza fiyatı 81.7 milyon TL oldu. Dizilerdeki şiddet sahneleri ve ulusal manevi pahalara karşıtlık gerekçesiyle Star TV, NOW, Show TV ve Kanal D’ye 41.2 milyon TL’lik ceza uygulandı.
Ayrıca, TUSAŞ’a yönelik yayın yasağının ihlal edilmesi gerekçesiyle 13 kanala yaklaşık 16 milyon TL’lik bir yaptırım uygulandı.
RTÜK’E TARAFSIZLIK SORUSU
Cezaları ANKA Haber Ajansı’na pahalandıran RTÜK Üyesi Tuncay Keser şunları söyledi:
“RTÜK’ün yaptırım uyguladığı kanal sayısı, yayın yasağı ihlali ve gündüz jenerasyonu programlarına verilen cezalarla bu yıl artsa da, en fazla yaptırım uygulanan kanallar değişmedi. NOW TV, Tele 1, Flash Haber ve Halk TV, SZC TV en fazla sayıda ceza alan kurumlar oldu. Yaptırım kararlarının da büyük kısmının münasebetini, haber programlarında tarafsızlık/doğruluk prensibinin ihlali ve tenkit sonunun aşılması oluşturdu. Tarafsızlık ve tenkit sonu unsurları nedense daima tıpkı kanallar için bir kriter. Tartışma programlarında, haber programlarında gazetecilerin, program konuklarının görüş ve yorumlarının, tarafsızlık/doğruluk cenderesine alınması, niyet ve söz özgürlüğünü boğma noktasına gelmiş durumdadır. Gazetecilerin olayların aydınlatılması için sorduğu sorular, kamu kurumlarının raporlarından yapılan haberler bile ceza konusu oluyor. Bu sürdürülebilir değil. Ayrıyeten, RTÜK ne kadar tarafsız? Kanun tarafsızlık öngörüyor lakin RTÜK radarı, kimi kanalları ve kimi programları görmekte nedense zorlanıyor. Bu da kurumun saygınlığında erozyona yol açıyor. Ayrıyeten nesil programları ve dizilerdeki şiddet konusunda aktif bir uğraş de yeniden adil ve tarafsız bir tavırla mümkündür.”
