20 bin 220 kilogram kabuklu Antep Fıstığı bekletilmeyecek eşya statüsünde 10 Aralık’ta Ticaret Bakanlığı tarafından 2,320,98 TL satış başlangıç bedeliyle Mersin Limanı gümrüğünden ihaleye açıldı. 12 Aralık’ta, bugün sonra eren ihale başları karıştırdı.
Uzun müddettir pestisit, aflatoksin, okratoksin, salmonella üzere hastalık, bakteri, zirai ilaç kalıntıları nedeniyle Türkiye’nin Avrupa Birliği ve Avrupa ülkelerine ihraç ettiği tarım ve besin eserleri gümrükten geri dönüyor.
AB’den dönen eserlerde listenin birinci sıralarında Antep fıstığı yer alıyor. AB aflatoksin yani küf nedeniyle bu eserleri kendi tüketicisine satışı dahi yapmazken, geri dönen eserlerin ne yapıldığına, imha edilip edilmediğine dair kamuoyunda büyük bir bilinmezlik oluştu. Antep fıstığının da gümrükten ihaleyle iç pazara satılması satılması, “iade edilen ürün” olduğuna dair algıyı güçlendirdi.
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Murat Kapıkıran, gümrükteki besin eserinin ihaleyle iç pazar satılmasının büyük bir belirsizlik yarattığını, imha edilen eser listesinde olup olmadığının bilinmediğini belirtti.
Murat Kapıkıran, “Bir üretici malını tüccara kendisi satar yahut piyasada satışa sunar. Gümrüğe giren mal ihraç için girer. Gümrük ihalelerinde kimi besin eserlerinin olduğunu gördük, bu ihracattan dönen eser mü yoksa ihraç edilmek üzere gümrük alanına girip rastgele bir münasebetle el koyulan bir eser mü, bunu bilmiyoruz. Şayet bu eser ihracattan döndüyse münasebeti nedir? İhraç edilmek üzereyken el koyula eser ise bunun münasebeti nedir? Mali bir münasebet mi var, yoksa insan sıhhatini tehdit eden bir öge mu içeriyor yahut cezai türel münasebetlerle mi bu eser gümrükte kaldı. Bu soruların yanıtı yokken bu eserlerin gümrükten ihaleye açılması akıllara öbür soruları getiriyor” dedi.
Kapıkıran, ihaleye açılan Antep fıstığı ile ilgili iki ihtimalin kelam konusu olduğunu söyledi. Gümrükteki eserin ya ihracattan dönen eser olduğunu yahut ihraç sırasında çeşitli nedenlerle el koyulan eser olduğunu sav etti.
