Suriye’de diktatör Beşar Esad’a karşı harekete geçen terör örgütü Heyet Tahrir el Şam (HTŞ) ve Suriye Ulusal Ordusu’nun (SMO) ilerleyişi sonucu 61 yıllık Baas rejiminin sonunu getirdi ve devrik önder ülkeden kaçarak Rusya’ya sığındı.
Esad’ın kaçmasının akabinde ise Türkiye’deki Suriyelilerin ülkelerine dönüp dönmeyeceği merak konusu olurken yılların tecrübesi Uğur Dündar ile Arena programına katılan Zafer Partisi Genel Lideri Ümit Özdağ, dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
Özdağ şunları söyledi:
“*Şöyle bir hava yaratılmaya çalışılıyor: Güya bütün Suriyeliler sonlara yığılmış, Suriye’ye gidiyorlar ve Türkiye’de neredeyse Suriyeli kalmamış üzere. Lakin bu, son derece aldatıcı bir tablo.
*Örneğin, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Suriye’ye geçişlerin iki katına çıktığını söyledi. Gazeteci Ali Çağatay’ın yaptığı bir araştırmaya nazaran, yıllardır, çatışmaların başladığı periyottan bu yana, ortalama günlük 315 kişi Suriye’ye gidiyor. Yani bu şahıslar gidip geliyor, lakin ortalama bu düzeyde kalıyor.
‘GİDENLER AİLELER DEĞİL’
*Son 10 günü ele alırsak, bu sayı 3.150 kişi yapar. Lakin şu an bu geçişler de azalmış durumda. Gidenler ise genelde aileler değil, ailelerin içinden seçilen bireyler.
*Peki, bu şahıslar neden gidiyor? Birinci neden, biraz evvel izlediğimiz bir gencin tabir ettiği üzere, “Malıma, mülküme ne oldu?” diye görmek istemeleri. Aileler, “Önce git, bir bak bakalım,” diyor. Lakin aile burada kalmaya devam ediyor.
*İkinci neden ise Suriyelilerle yapılan temaslarda ortaya çıkan şu durum: Bölgeye gidenlerin bir kısmı, savaş vaktinin birebir vakitte Orta Doğu’da yağma vakti olması nedeniyle, yağma için gidiyor. Bunu Türkiye’de kalan Suriyeliler de söz ediyor.
*Peki, Türkiye’de şu anda ne kadar Suriyeli var? Ali Yerlikaya’nın açıklamasına nazaran, 2 milyon 900 bin civarında. Fakat burada şunu sorgulamak gerekiyor: Örneğin, 14-28 Mayıs 2023 seçim sürecinde, Zafer Partisi Genel Merkezi’ne Numan Kurtulmuş geldi ve ikinci tıp için görüşmeler yaptı. O periyot Türkiye’de 5 milyon civarında Suriyeli olduğu söz ediliyordu. Şayet Ali Yerlikaya’nın söylediği doğruysa, o tarihten bugüne kadar 2 milyon Suriyelinin geri dönmüş olması gerekiyor.
*Peki, nereye döndüler? Bu sayı hakikat değil. Buradaki Suriyelilerle ilgili açıklanan sayılarda önemli bir tutarsızlık var.
*Geri dönüşlerle ilgili ortaya çıkarılan tablo da gerçeği yansıtmıyor. İktidar ne diyordu? “Biz Suriyelileri göndereceğiz. Türk iktisadı öbür türlü bu krizden çıkamaz. İşsizlik sıkıntısını bu formda çözebiliriz. Besin fiyatlarını lakin bu türlü düşürebiliriz.” Lakin bugün gelinen noktada, bu telaffuzlardan çok farklı bir tablo var.
*Eğer hükümet bu bahiste samimi ve kanunları uygulama niyetindeyse, yönetmeliklere uygun bir planlama yapması gerekiyor. Lakin şu an için bu türlü bir irade ya da somut bir adım ortada görünmüyor.”
