İtalya’nın Puglia bölgesinde yapılan arkeolojik hafriyatlarda, Taş Dönemi’ne ilişkin bir köyde keşfedilen insan kafatası modülleri, tarih öncesi ayinler ve atalarla kurulan bağlar hakkında çarpıcı ipuçları sundu.
Tarih Öncesi Bir Köyde Gizemli Keşif
Puglia’da, Masseria Candelaro hafriyat alanında araştırmacılar, yaklaşık 15 bireye ilişkin parçalanmış kafatası ve çene kemiklerini köyün merkezindeki bir yapıda bir ortaya toplanmış halde buldu. Bu kalıntılar, MÖ 5500 ila 5400 yıllarına tarihlenen ve hendeklerle çevrili küçük bir köyün terk edilmiş bir binasında bulundu.
Arkeologlar, bu şahısların hayatını yitirdikten sonra “ata” olarak kabul edildiğini ve bu kabulün onların ömürleri boyunca sahip oldukları toplumsal güçle temaslı olduğunu belirtti. Atalara ilişkin fizikî kalıntıların, onların manevî güçleri olduğuna inanılan toplumlarda ahlaki bir rehber niteliği taşıdığı söz edildi.
“Atalara Adanmış Ayinler Yapıldı”
Araştırmacılar, köyde keşfedilen kafatası kesimlerinin standart cenaze ritüellerinden çok atalara yönelik özel ayinlerle ilişkili olduğunu düşünüyor. Uzmanlar, “Ölen birinin ontolojik olarak cedde dönüştürülmesi, neredeyse her vakit fizikî kalıntılarının dönüştürülmesiyle gerçekleştirilir” tabirlerini kullandı.
Kazılar sırasında, “Q yapısı” ismi verilen bir binanın katmanları incelendi. Yapının, hem günlük hayat hem de ayinlerle bağlantılı izler taşıdığı, ama sonrasında büsbütün ayin emelli bir alana dönüştürüldüğü keşfedildi.
Bir Ayin Alanının İzleri
Binanın üst katmanlarında, çoğunlukla erkeklere ilişkin olduğu düşünülen kafatası kesimleri toprakla kaplanmış halde bulundu. Yapılan tahliller, bu kemiklerin MÖ 5618 ila 5335 yıllarına ilişkin olduğunu gösterdi. Kemiklerde rastgele bir ölümcül yaralanma ya da şiddet izine rastlanmaması, bunların savaş ganimeti değil, ayinlerde kullanıldığını işaret ediyor.
Araştırmacılar, kafataslarının “muhtemelen 6 ila 8 kuşak boyunca” farklı vakit dilimlerinde yaşayan insanlara ilişkin olduğunu belirtti. Kalıntıların uzun bir vakit aralığında toplanması, bu ayin geleneğinin yıllarca devam ettiğini ortaya koyuyor.
Koleksiyonun En son İmhası
Bilim insanları, kemiklerin toplandığı yapının, bir ayin koleksiyonunun “kullanım ömrü tamamlandıktan sonra” devre dışı bırakıldığı bir alan olarak kullanıldığını düşünüyor. Araştırmacılar, “Bu şahısların birden fazla erkekti ve kafatasları yaklaşık iki yüzyıl boyunca toplanıp etkin bir formda kullanıldı. Tıpkı noktaya bırakılmaları, bir ayin koleksiyonunun son bulduğuna işaret ediyor” sözlerini kullandı.
