İZMİR’in Seferihisar ilçesi Ürkmez Mahallesi’nde kurulan bayan tiyatrosunun üyeleri, sahne ışıklarıyla buluştukları sanat sayesinde sosyalleşip, özgüven kazanıyor.
Köylerde yaşayan insanların kültürel mirasını muhafaza ve gelecek jenerasyonlara aktarma emeliyle kurulan İzmir Büyükşehir Belediyesi Köy Tiyatroları’ndan biri olan Ürkmez Bayan Tiyatrosu’nda her yaş kümesinden tiyatro gönüllüsü bir ortaya geldi. Ulamış’ta yaşayan 2 çocuk, 2 torun sahibi Ayşe Duruk (75), torunu ve kızıyla birlikte 3 nesil tiyatro ile ilgilenen o gönüllülerden biri oldu. Evvelce köy kahvesinin önünden geçmeye çekinirken tiyatro sayesinde özgüven kazandığını anlatan Duruk, bir yandan kendi elleriyle yaptığı örgü eserlerini pazarda satıp kimsesiz, hasta çocuklara bağışlıyor bir yandan da köy tiyatrosundaki provalara katılıyor. Tiyatro ile tanışma öyküsünü anlatan Duruk, “Tiyatro köyümüzde kurulduğunda birinci başlayanlardanım. ‘gidip göreyim’ dedim tiyatroda kaldım. O vakit elimde bastonum yoktu. Artık bastonla yürümeme karşın tiyatroyu bırakamıyorum. Zira çok seviyorum” dedi.
Tiyatro kümesine dahil olmadan evvel tarlada bağda çalıştığını lisana getiren Duruk, “Sosyal bir ortamım yoktu. Köy kahvesinin önünden geçmeye çekinirdim. Zira ayıp sayılırdı. Annemin konutu ile eşimle oturduğumuz mahalle başkaydı. Birinden birine giderken, kahvenin önünden geçmek zorundaydım. Bayanlar dereden geçerlerdi. Ben kahvenin önünden, sıkılarak geçiyorum. Sonra tiyatroya başladım artık kahvede tiyatro oynuyoruz. Beni yolda görünce tanıyanlar oluyor. Kendime inancım geldi. Evvelce daha içime kapalıydım” diye konuştu.
’85 YAŞINDA GENÇLEŞTİĞİMİ HİSSEDİYORUM’
Beş ay evvel eşini kaybeden, 3 çocuk annesi Müjgan Hasdemir (85) de 65 yıllık evliliğin akabinde yalnız kalınca bir boşluğa düştüğünü belirtip, “Önce Türk Sanat Müziği kurslarına başladım. Orada duydum, tiyatronun birinci talebelerinden biriyim. 10 yıldır oynuyorum. Ufkum açıldı. Bayanlar sanatla uğraşmalı. Gençleştiğimi hissediyorum. Geçen gün yaş günümü kutladık. Bana sahnede sürpriz yaptılar. Çok şaşırdım” dedi.
Yelki’de oturan ve halı ustası olduğunu belirten Emine Kır (74) ise 11 çocuk annesi olduğunu ve 27 yıl evvel eşini kaybettiğini anlattı. Kır, “Torunumu kaybettim, sol tarafım felç oldu. Hekimlere gidip geliyordum. Bir yakınımdan bu tiyatroyu duydum. Kederimden yapamam, sandım. Lakin hocalarımla tanıştım. 3 yıldır buradayım. Hastalıklarım geçti. Kendimi 25 yaşında üzere hissediyorum. Okuryazarlığım yok lakin oyunlara kendim hazırlanıyorum. O role bürünüyorum” diye konuştu.
‘TİYATROSUZ BİR ÖMÜR DÜŞÜNEMİYORUM’
Nuray Şansoy (68) da 15 yıldır Ürkmez’de oturduğunu söyleyip “Denizli’den buruya taşındım. Birinci oyunum ‘Kız Çocuğu’ isimli bir oyundu. Sokakta öldürülen bayan dışında, oyunun bütün kısımlarını kendi ömrüme benzettim. 14 yaşında okuduğum liseden alınıp evlendirilmiştim. 37 yıldan sonra eşimi kaybettim. Tiyatro bana çok düzgün geldi. Tiyatrosuz bir ömür düşünemiyorum” sözlerini kullandı.
Gülay Erdoğan (59), “10 yıldır tiyatrodayım. 2021’de kanser oldum. 47 gün ağır bakımda kaldım. Tiyatro bana uygun geldi” dedi.
Kadın tiyatrosunun erkek oyuncularından biri olan Tezcan Alkut (81) ise şöyle konuştu:
“2017’de tiyatroya dahil oldum. Tiyatro benim gençlik aşkım. Ankara’da ararken Ürkmez’de buldum. Ben kanser hastasıyım. 2016’dan beri hastalıkla çaba ediyordum. İki gün evvel sonuçlarım düzgün çıktı. Tiyatro benim hastaneden sonra tedavi merkezim oldu.”
‘HERKESE KAPIMIZ AÇIK’
‘SAHNEDE BAYANLARIN SESİ OLUYORUZ’
Kadın sıkıntılarından bahsedilecek oyunları seçtiklerini anlatan Hoş, bilhassa tüm bayanların sesi olmaya çaba ettiklerini belirtti. İzmir’de 35 yıldır sanatla uğraşan biri olarak toplumda tesir sağlamanın memnunluğunu hissettiğini anlatan Vedat Murat Hoş, şöyle devam etti:
“Bazen kendi yazdıklarım oluyor, bazen de bir müellifin hazır oyunu üzerinden ilerliyoruz. ‘Pişti’ isimli oyunumuzda da erkek hükümran olarak yansıyan bir kahve ortamının bayanlar tarafından ele geçirilmesi üzerine keyifli bir sunum hazırlıyoruz. Bayan meselelerine dikkat çekecek oyunlar üzerinden sahnede onların sesi olmaya çalışıyoruz. Bir sanatçı olarak ektiğimiz tohumların nasıl yeşerdiğini alanda şahsen görmenin memnunluğunu yaşıyorum. Ferdî gelişimlerini, köye nasıl umut olduklarını, nasıl insanların sanatla ilgilerinin arttığını ve kelam söylemeye daha yiğit durduklarını görüyoruz. İki erkek oyuncumuz var. Feminist bir küme değiliz. Köylerde herkese açığız dememize karşın genelde bayanlar geliyor.”
Haber: Nevra UÇKAÇ – Kamera: Gökhan KILIÇ / İZMİR, DHA)
