ABD’de Demokrat Kamala Harris ile Cumhuriyetçi Donald Trump’ın lider olmak için yarıştığı seçimler için Amerikan halkı sandık başına giderken, Kentucky ve Indiana’dan başlayarak doğu eyaletlerinde birinci sandıklar kapanmaya başladı.
ABD’de bugün gerçekleştirilen 60. başkanlık seçimlerinde birtakım doğu eyaletlerindeki oy kullanma süreçleri tamamlanmaya başladı.
Birçok eyalette sabah 06.00’da başlayan oy verme süreçlerinde sona gelinirken, Kentucky ve Indiana eyaletlerinin kimi bölgelerinde lokal saatle 18.00’de oy kullanma süreçleri tamamlandı.
Böylece seçim gününün birinci sandıkları kapanırken, doğu yakasındaki birçok eyaletin genelinde ise sandıklar lokal saatle 19.00’da kapanmaya başlayacak.
Sonucu merakla beklenen başkanlık yarışında Demokrat Harris ile Cumhuriyetçi Trump karşı karşıya gelirken, sandıkların kapanmasıyla oy sayım süreçlerine geçiliyor.
Öte yandan, ABD’nin yeni liderinin yanı sıra Kongre’nin iki kanadı olan 435 sandalyeli Temsilciler Meclisi’nin tamamı ile Senato’daki 34 sandalye için de seçmenler oylarını kullanıyor.
Üç farklı saat dilimi olan ülkede, oy verme süreçlerinin başlaması ve bitişi eyaletlere nazaran değişiyor.
Doğu yakasındaki saat dilimi temel alındığında oy verme süreci, New York ve Virginia’da saat 06.00’da (TSİ 14.00), Florida ve Pensilvanya ile başşehir Washington DC’de saat 07.00’de (TSİ 15.00) başladı.
Sandıklar, Virginia ve Florida’da 19.00’da (TSİ Çarşamba 03.00), Washington DC ve Pensilvanya’da 20.00’de (TSİ Çarşamba 04.00), New York’ta ise 21.00’de (TSİ 05.00) kapanıyor.
Doğu yakası ile 3 saat fark bulunan ABD’nin batı yakasındaki birçok eyalette, California dahil, sandıklar mahallî saatle 20.00’de (TSİ 07.00) kapanacak.
ABD’de oy verme süreci, ülkenin en kuzeybatısında bulunan Alaska ve Hawaii eyaletleriyle birlikte tamamlanacak.
Seçimlerde en kritik eyaletler salıncak eyaletler olarak bilinen iki parti ortasında tercihleri değişebilen eyaletler olacak.
Bu eyaletlerde kapanışlar Türkiye saatiyle şöyle:
Wisconsin – 05:00
Nevada – 06:00
Michigan – 05:00
Arizona – 06:00
Pennsylvania – 04:00
North Carolina – 03:30
Georgia – 03:00
Diğer eyaletlerde kapanışlar ise şu formda sıralanıyor:
02:00 itibariyle sandıkların kapanacağı eyaletler
Indiana (3, 5, 7 ve 9. bölgeler)
Kentucky (3, 4, 5 ve 6. bölgeler)
03:00 itibariyle sandıkların kapanacağı eyaletler
Indiana (1, 2, 4, 6 ve 8. bölgeler)
Kentucky (1 ve 2. bölgeler)
South Carolina
Vermont
Virginia
Florida (3-28. bölgeler)
03:30 itibariyle sandıkların kapanacağı eyaletler
Ohio
West Virginia
04:00 itibariyle sandıkların kapanacağı eyaletler
Alabama
Connecticut
Delaware
District of Columbia
Florida (1. ve 2. bölgeler)
Illinois
Kansas (2., 3. ve 4. bölgeler)
Maine
Maryland
Massachusetts
Mississippi
Missouri
New Hampshire
New Jersey
Oklahoma
Rhode Island
Tennessee
Texas (1-15, 17-22, ve 24-38. bölgeler)
04:30 itibariyle sandıkların kapanacağı eyaletler
Arkansas
05:00 itibariyle sandıkların kapacağı eyaletler
Colorado
Iowa
Kansas
Louisiana
Michigan (1. bölge)
Minnesota
Nebraska
New Mexico
New York
North Dakota
South Dakota
Texas (16. ve 23. bölgeler)
Wyoming
06:00 itibariyle sandıkların kapanacağı eyaletler
Idaho
Montana
Utah
07:00 itibariyle sandıkların kapanacağı eyaletler
California
Idaho (1. bölge)
Oregon
Washington
08:00 itibariyle sandıkların kapanacağı eyaletler
Hawaii
09:00 itibariyle sandıkların kapanacağı eyaletler
Alaska
Seçim sonuçlarında gecikme olabileceği beklentisi
ABD’de 2020 seçimlerinde sonuçların açıklanmasının yaklaşık 4 gün sürdüğüne işaret edilerek, anket sonuçlarında Cumhuriyetçi aday Donald Trump ile Demokrat aday Kamala Harris’in birbirine çok yakın olması sebebiyle bu sene de sonuçların seçim gecesi netleşmeyebileceği tabir ediliyor.
Pensilvanya ve Wisconsin üzere salıncak eyaletlerde posta yoluyla kullanılan oyların sayımının süreci yavaşlatabileceğine, oy sayımında yaşanabilecek aksaklıklar, yasal itirazlar ya da oy pusulalarıyla ilgili problemlerin da oy sayımının uzun sürmesine neden olabileceği belirtiliyor.
Oy pusulalarına seçim vazifelileri yahut kimi eyaletlerde sandık vazifelileri tarafından itiraz edilebiliyor. İtirazlardan sonra, oy pusulaları seçim yetkilileri tarafından inceleniyor ve evraka işlenmeden evvel eyalet oy sayım şuralarına sunuluyor.
Her eyaletin oyların yine sayılmasına ait kendi maddeleri bulunuyor. Örneğin, Pennsylvania ve Arizona’da iki aday ortasındaki fark, toplam oyların yüzde 0,5’inden az olursa oylar otomatik olarak tekrar sayılıyor.
Fark yüzde 0,5’ten az olursa tekrar sayım talep edilebiliyor
Benzer formda North Carolina ve Georgia’da da adaylar ortasındaki oy farkı yüzde 0,5’ten az çıkarsa adaylardan rastgele biri oyların yine sayılmasını talep edebiliyor.
Yeniden sayım, adaylar, mahkemeler yahut seçmen kümeleri tarafından da talep edilebiliyor, lakin bu kurallar eyaletler ortasında kıymetli ölçüde farklılık gösterebiliyor.
Öte yandan, bilhassa Nevada ve Arizona üzere eyaletlerde posta yoluyla kullanılan oyların sayım sürecinin başkalarından uzun sürmesi nedeniyle buralarda sonuçların gecikmesi beklenen görülüyor.
Amerikan basınının, bilhassa salıncak eyaletlerde yarışın başa baş gitmesi halinde resmi olmayan sonuç duyurmak için buralardan daha somut ve fazla bilgi gelmesini bekleyeceği söz ediliyor.
Adaylardan birinin lider seçilebilmesi için 270 delegeye sahip olması gerekiyor.
ABD’de seçim süreci, seçim gününden sonra da uzun bir süreyi kapsıyor. Tarihler eyaletlere nazaran farklılık gösterse de tüm eyaletlerin 10 Kasım ila 11 Aralık’ta seçim sonuçlarını resmen onaylamış olması gerekiyor.
17 Aralık’a kadar her eyaletin Seçiciler Kurulu üyelerinin, lider adayına oyunu verip, bu oyları Washington’a göndermesi öngörülüyor. Gönderilen oyların en geç 23 Aralık’a kadar ABD Kongresine ulaşması gerekiyor.
Temsilciler Meclisi Genel Kurulu salonunda 6 Ocak’ta ortak oturumda bir ortaya gelecek, yeni Kongre üyeleri, eyaletlerden gelen oyları alfabetik sıraya nazaran okuyup sayacak. Bu süreç tamamlandıktan sonra sonuçlar resmen duyurulacak.