AA’ın TÜİK ve 2025 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’ndan derlediği datalara nazaran, Türkiye’nin imalat endüstrisinde orta yüksek ve yüksek teknolojili eser ihracatı 10 yılda 100 milyar dolara dayandı.
Türkiye’nin orta yüksek ve yüksek teknolojili eser ihracatı 2013’te 53,1 milyar dolar iken 2017’de 60,1 milyar dolar düzeyini gördü. Kelam konusu eserlerin ihracatı 2021’de 77,4 milyar dolar bandına çıkarken, 2022’de 88,7 milyar dolar oldu. Orta yüksek ve yüksek teknolojili eserlerin ihracatı geçen yıl 97,3 milyar dolar olarak kayıtlara geçti.
Bu yılın ocak-eylül periyodunda ise orta yüksek ve yüksek teknolojili eserlerin ihracatı 73,4 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.
Öncelikli dallar ve beşeri sermaye desteklenecek
Bakan Kacır, söz konusu bilgilere ait AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, son 22 yılda rekabetçi üretime yönelik imalat endüstrisinde yatırımı, üretimi, istihdamı ve ihracatı artıracak siyasetlere öncelik verdiklerini anlattı.
Milli geliri son 22 yılda 238 milyar dolardan 1,1 trilyon dolara çıkardıklarını vurgulayan Kacır, 2002’de dünyanın en büyük 18. iktisadı olan Türkiye’nin, her yıl ortalama yüzde 5,4 büyüyerek bugün satın alma gücüne nazaran dünyanın en büyük 11. iktisadı haline geldiğini söyledi.
Kacır, imalat endüstrisi bölümlerinin istihdam, üretim, ticaret, katma kıymet ve teknoloji seviyelerinin arttığına dikkati çekerek, kimya, ilaç-tıbbi aygıt, makine, elektrikli teçhizat, otomotiv, elektronik ve raylı sistem araçlarının öncelikli dallar olacağını kaydetti.
Teknoloji, yenilik, eser kalitesi ve verimlilik sağlanarak yüksek katma pahalı üretimi artıracaklarının altını çizen Kacır, yüksek teknoloji ve verimliliğe dayalı yatırımlarla istihdam, üretim ve ihracatı artıracaklarını, beşeri sermayeyi bu doğrultuda güçlendireceklerini bildirdi.
2025’te amaç 117,1 milyar dolar
Kacır, yüksek katma kıymetli üretimi hedefleyen sanayi siyasetiyle yapısal dönüşümü hızlandıracaklarını tabir ederek, Türkiye’nin orta ve yüksek teknolojili eser ihracatının imalat sanayi ihracatı içindeki hissesini da artırmayı hedeflediklerini lisana getirdi.
Türkiye’nin yüksek teknoloji eser ihracatının 10 milyar dolara yaklaştığına dikkati çeken Kacır, şöyle devam etti:
“Orta yüksek ve yüksek teknolojili eser ihracatımız geçen yıl rekora imza atarak 97,3 milyar dolar oldu, bu yıl ise 9 ayda 73,4 milyar dolar düzeyinde. İhracatımızı artırmak için program ve takviyelerimizi kararlılıkla sürdürüyoruz. Gelecek yıl orta-yüksek ve yüksek teknolojili eserlerin imalat sanayi ihracatındaki hissesinin yüzde 44’e yaklaşmasını bekliyoruz. Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda da belirlediğimiz üzere, kelam konusu ihracatın 2024’te yaklaşık 104 milyar dolar olarak gerçekleşmesini, 2025’te de 117,1 milyar dolara çıkmasını hedefliyoruz.”
Yeni teşvik programları yolda
Kacır, sayılarını 191’den 362’ye yükselttikleri OSB’ler ve kurdukları 45 sanayi bölgesiyle Türkiye’yi global üretim üssü haline getirdiklerinin altını çizerek, 104 teknoparkta 11 bine yakın firmanın, teknoloji geliştirme çalışmaları yürüttüğünü aktardı.
Katma kıymetli üretim, yeşil ve dijital dönüşüm odaklı olarak imalat endüstrinin dönüşümü için yeni enstrümanları devreye aldıklarını belirten Kacır, “Yarıdan fazlasını havacılık ve savunma sanayiinin oluşturduğu yıllık yüksek teknolojili eser ihracatımız 9,1 milyar doları aştı. Yüksek teknoloji yatırımları için Ar-Ge’den seri üretime, uçtan uca, bütüncül bir takviye sistemi kuran ‘Teknoloji Odaklı Sanayi Atılımı Programı’ ile bugüne kadar 102 milyar liralık yatırımı harekete geçirdik. ‘Yatırım Taahhüdü Karşılığı Avans Kredisi’ (YTAK) programımızla yüksek teknoloji yatırımlarına cazip şartlarda ve uzun vadeli finansman sağlıyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
Türkiye’yi yeni teknoloji yatırımlarının adresi kılacak, tarihin en büyük ölçekli teşvik programı HIT-30 Yüksek Teknoloji Yatırım Programı’nı ilan ettiklerine dikkati çeken Kacır, “Programla, yatırımcılarımıza proje bazlı yatırım teşviklerinin yanında pazar geliştirme dayanakları, cazip şartlarda finansman ve uygun yatırım alanları sunuyoruz. Ekonomimizin lokomotif kesimlerinin sürdürülebilirlik ve verimlilik odaklı dönüşümünü destekleyecek yeni projeleri devreye alıyoruz. Sanayicilerimizin ikiz dönüşüm muhtaçlıkları doğrultusunda yeni teşvik enstrümanlarını devreye almayı sürdüreceğiz.” diye konuştu.
Mehmet Fatih Kacır, imalat endüstrisi özelinde büyük bilgi, objelerin interneti, endüstriyel robot teknolojileri, akıllı sensör teknolojileri, yapay zekaya dayalı siber fizikî akıllı fabrika sistem ve bileşenleri, siber güvenlik, akıllı ve esnek otomasyon sistemleri ve sanal/artırılmış gerçeklik olmak üzere 8 dijital teknoloji alanını proje teklif daveti kapsamına aldıklarını kelamlarına ekledi.