Banka, Emtia Piyasaları Görünüm Raporu’nun Ekim 2024 sayısını yayımladı.
Raporda, global emtia fiyatlarının 2026 yılına kadar düşmesinin beklendiği aktarıldı.
Küresel emtia fiyatlarının Orta Doğu’daki daha geniş çaplı bir çatışmanın bile fiyat tesirlerini sınırlayabilecek kadar büyük bir petrol bolluğu nedeniyle 2025 yılında son beş yılın en düşük düzeyine gerileyeceği belirtilen raporda, buna karşın genel emtia fiyatlarının Kovid-19 salgınından evvelki beş yıla kıyasla yüzde 30 daha yüksek kalmaya devam edeceği kaydedildi.
Emtia fiyatlarındaki düşüşe petrol öncülük ediyor
Raporda, emtia fiyatlarının bu yıl yüzde 3,4 gerilemesinin akabinde 2025’te yüzde 5,1 ve 2026’da yüzde 1,7 düşmesinin beklendiği, bunun da fiyatların 2020’den bu yana en düşük düzeylerine gerilemesine yol açacağı bildirildi.
Bankanın raporunda, global emtia fiyatlarının 2024’ten 2026’ya kadar yaklaşık yüzde 10 düşeceğinin iddia edildiği lisana getirildi.
Öngörülen düşüşlere petrol fiyatlarının öncülük ettiği vurgulanan raporda, doğal gaz fiyatlarındaki artışlar ile metaller ve ziraî ham hususlardaki istikrarlı görünümün bu düşüşleri sonlandırdığı tabir edildi.
Raporda, gelecek yıl global petrol arzının, talebi günde ortalama 1,2 milyon varil aşmasının beklendiği belirtilerek, bunun daha evvel 2020’deki salgın devrinde ve 1998’deki petrol fiyatlarındaki çöküş sırasında olmak üzere yalnızca iki kere yaşanan bir bolluk olduğu anımsatıldı.
Dünya Bankasının raporunda, Brent tipi ham petrolün fiyatının 2024’te ortalama varil başına 80 dolar olacağı, 2025’te 73 dolara ve 2026’da 72 dolar düzeylerine gerileyeceğinin öngörüldüğü kaydedildi.
Gıda ve güç fiyatlarında düşüş beklentisi
Küresel besin fiyatlarının bu yıl yüzde 8,5 ve 2025’te yüzde 4 düşmesinin akabinde dengelenmesinin beklendiği tabir edilen raporda, besin fiyatlarının 2015-2019 yılları ortasındaki ortalama düzeyin yaklaşık yüzde 25 üzerinde kalacağı aktarıldı.
Raporda, güç fiyatlarının da bu yıl yüzde 5,8, gelecek yıl yüzde 6,2 ve 2026’da yüzde 2,1 düşmesinin beklendiğine işaret edilerek, besin ve güç fiyatlarındaki düşüşün merkez bankalarının enflasyonu denetim etmesini kolaylaştıracağı lisana getirildi.
Bankanın raporunda, silahlı çatışmaların tırmanmasının güç arzını sekteye uğratarak ve besin ile güç fiyatlarını artırarak bu çabayı zorlaştırabileceği vurgulandı.
Orta Doğu’daki çatışmaların tırmanma mümkünlüğünün güç fiyatları için yakın vadede kıymetli bir üst taraflı risk oluşturduğuna dikkat çekilen raporda, bunun öteki emtialar için de potansiyel zincirleme sonuçlar doğurabileceği belirtildi.
Ortalama altın fiyatının bu yıl rekor kırması bekleniyor
Raporda, “güvenli liman” arayan yatırımcılar için tanınan bir tercih olan altının ortalama fiyatının bu yıl rekor kırmasının ve 2023’teki ortalamasının yüzde 21 üzerine çıkmasının beklendiği bildirildi.
Varlıklar ortasında özel bir pozisyona sahip olan altının fiyatının çatışmalar da dahil olmak üzere jeopolitik ve politik belirsizlik periyotlarında sıklıkla yükseldiği belirtilen raporda, gelecek iki yılda altın fiyatlarının Kovid-19 salgınından evvelki beş yılın ortalamasının yüzde 80 daha yüksek kalmasının ve yalnızca hafif bir düşüş göstermesinin beklendiği aktarıldı.
Raporda, Çin’in emlak dalındaki zayıflığın sıkı arz şartları ve güç dönüşümünden kaynaklanan kimi metallere yönelik artan taleple dengelenmesi nedeniyle endüstriyel metal fiyatlarının 2025-2026 yıllarında istikrarlı bir seyir izlemesinin beklendiği fakat Çin’deki beklenmedik büyüme sonuçlarının metal piyasalarında dalgalanmaya yol açabileceği kaydedildi.
