Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Brookings Enstitüsü’nde düzenlenen aktiflikte konuştu.
Şimşek yaptığı sunumda “Para siyasetinin gecikmeli tesiri devreye girmeye başladı. Negatif mali itki ve daha destekleyici gelirler siyaseti dezenflasyon sürecini hızlandıracak. Firmaların fiyatlama davranışı güzelleşmeye başladı. Türkiye’nin güçlü büyümeyi sürdürebilmesi için fiyat istikrarına muhtaçlığı var, büyüme ile enflasyon ortasında bir çelişki yok” değerlendirmesinde bulundu.
Cari açıktaki daralmaya işaret eden Şimşek, “Petrol ve doğal gaz üretimindeki artış, güç dönüşümü ve faal sanayi siyasetleriyle cari istikrardaki güzelleşmeyi kalıcı hale getiriyoruz. Bu sayede hem rezerv birikimine katkı sağlayacak hem de dış borcun ulusal gelire oranını düşüreceğiz” dedi.
Rezervlerdeki artışın temel sürükleyicisinin dolarizasyondaki azalma olduğunun altını çizen Şimşek, bankacılık dalı ile gerçek dalın artan dış borç çevirme oranları ve portföy girişlerinin de rezerv birikimine katkı sağladığını, kur muhafazalı mevduat hesaplarında Ağustos 2023’ten bu yana 100 milyar doların üzerinde azalma olduğunu vurguladı.
Şimşek, “Verimliliğin artmasını öngören bir programımız var. Türkiye ticaretteki parçalanmalara karşı güçlü bir yapı sergiliyor. Gümrük Birliği’nin yanı sıra 27 ülkeyle hür ticaret mutabakatımız var. Toplam ihracatımızın yüzde 60’ını özgür ticaret muahedesi yaptığımız ülkeler oluşturuyor” diye konuştu.
Türkiye’ye neden yatırım yapılması gerektiğini anlattı
Türkiye’nin yatırım konusundaki avantajlarına değinen Şimşek, ülkenin 90 milyona yaklaşan nüfusu ve 15 bin dolarlık kişi başına geliriyle büyük bir iktisat olduğuna dikkati çekti.
Şimşek, ülkenin büyüme performansının gelişmekte olan ekonomiler ortasındaki emsallerinin çok üzerinde olduğunu belirterek, “Sadece büyük bir iktisat değiliz, birebir vakitte süratli büyüyoruz” dedi.
Ülkenin güçlü ve nitelikli bir iş gücü piyasasına sahip olduğunu vurgulayan Şimşek, her yıl 1 milyonu aşkın yetişmiş iş gücünün üniversite ve meslek okullarından mezun olduğunun altını çizdi.
Ülkede güçlü bir üretim kültürü olduğuna da dikkati çeken Şimşek, “Peki, neden birtakım gelişmiş ekonomiler kadar varlıklı değiliz? Zira hala katma paha zincirinde üst çıkamadık. Bu, üzerinde çalışmamız gereken bir mevzu. Orta yüksek ve yüksek katma bedelli eserler üretmek için yapısal ıslahatlara sürat kazandıracağız” diye konuştu.
“Türkiye’nin AB ile yakınlığı iki taraf için de faydalı”
Türkiye’nin BRICS’e katılma isteğine ait bir soruya karşılık Şimşek, BRICS’in mevcut formatıyla bir diyalog platformu olduğunu ve Avrupa Birliği (AB) üzere daha yapısal bir platformla eşit olmadığını tabir etti.
Şimşek, Türkiye’nin AB için bir yük olmaktan çok kazanım olduğunu kanıtladığını belirterek, “Gerçekten daha derin bir entegrasyon istiyorlarsa Türkiye’ye muhtaçlıkları var fakat kendi siyasetleri buna mahzur oluyor” dedi.
Türkiye’nin AB ile yakınlığının iki taraf için de yararlı olacağına dikkati çeken Şimşek, lakin Avrupa siyasi etraflarında bu stratejik derinlik ve perspektifin görülmediğini lisana getirdi.
Ticaretteki parçalanmalara karşı Gümrük Birliği’nin güncellenmesi vurgusu
Bakan Şimşek, ABD’de Cumhuriyetçilerin lider adayı Donald Trump’ın uygulamayı düşündüğü tarifelerin Türkiye’yi nasıl etkileyeceğine dair soru üzerine, adaylar hakkında yorum yapmanın uygun olmayacağını tabir etti.
Yapılan açıklamalara nazaran ABD’nin vergi kesintileri nedeniyle daha büyük bir bütçe açığına sahip olacağının öngörüldüğüne işaret eden Şimşek, daha büyük açığın artan borç manasına geleceğini kaydetti. Şimşek, bunun da daha yüksek uzun vadeli faiz oranları ve güçlü dolar manasına geleceğini belirterek, bu durumun gelişmekte olan piyasalar ve hasebiyle Türkiye’ye hizmet etmeyeceğini lisana getirdi.
Muhtemel ticari ayrışmalardan Türkiye’nin de etkilenebileceğini söyleyen Şimşek, bunun Türkiye ile AB’yi yakınlaştırıp yakınlaştırmayacağı veya Gümrük Birliği muahedesinin güncellenmesine yol açıp açmayacağını söylemenin Avrupa siyasi ortamı nedeniyle sıkıntı olduğunu belirtti.
Şimşek, Gümrük Birliği’ni hizmetler, kamu alımları ve tarımı da kapsayacak halde güncellemenin ticaret hacmini uzun vadede iki katına çıkarabileceğini vurgulayarak, “Herkes bundan faydalanabilir lakin siyaset buna mani oluyor” sözünü kullandı.