Ticaret Bakanı Ömer Bolat,, dünyada ve Türkiye’de son yıllarda istikrarlı formda büyüyen e-ticaretin, Kovid-19 salgınının tesiriyle rekor düzeylere ulaştığını söyledi.
İnternet teknolojilerinde yaşanan gelişmeler, lojistik ve finansal hizmetlerde yaşanan uygunlaştırma ve gelişmelerin tesiriyle e-ticaretin dünya ticaretinden aldığı hissede her geçen yıl değerli artışlar görüldüğüne dikkati çeken Bolat, geçen yıl global perakende e-ticaret satışlarının 5,8 trilyon dolar olduğunu kaydetti.
Bolat, “Bu hacmin 2024’te 6,3 trilyon doları ve 2027’ye kadar 8 trilyon doları aşacağı iddia ediliyor. Türkiye’de ise e-ticaret hacmi geçen yıl 1,85 trilyon liraya ulaştı; bu yıl 3,4 trilyon lira olması öngörülüyor.” dedi.
e-Ticaret kesiminde rekabeti bozucu faaliyetleri engellemek, tüketicilerde oluşabilecek refah kaybının önüne geçmek, çok oyunculu pazar yapısını tesis etmek ve elektronik ticaret pazar yerlerinde satıcılara haksız ticari şartlar dayatılmasını engellemek gayesiyle bir dizi düzenleme yapıldığını tabir eden Bolat, bunlara ait bilgi verdi.
“ETAHS’lere hukuka muhalif içeriklerin kaldırılması yükümlülüğü getirildi”
Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da 2022’de değerli değişiklikler yapıldığını anımsatan Bolat, daha inançlı ve şeffaf e-ticaret ortamının sağlanması ve e-ticaret pazar yerlerinde faaliyet gösteren satıcılar hakkında ayrıntılı bilgiye ulaşılabilmesi emeliyle elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılara (ETAHS), kelam konusu işletmelerin ticaret unvanı, işletme ismi, tescilli marka ismi, Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) numarası yahut vergi kimlik numarası üzere tanıtıcı bilgilerini doğrulama yükümlülüğü getirildiğini kaydetti.
Bolat, ETAHS’lere, hukuka muhalif içeriklerin yayımdan kaldırılması ve ilgili kamu kurumlarına bildirilmesi yükümlülüğü getirildiğini belirterek, şöyle devam etti:
“Yazılı ya da elektronik ortamda evvelden olumlu irade beyanı alınmadan tescilli markalardan oluşan anahtar sözlere arama motorlarında reklam verilmesi engellendi. Böylelikle, bilhassa kamuoyu nezdinde bilinirliği yüksek olup vatandaşlarca daha fazla istek gören firmaların alan isimlerinin taklit edilerek kullanılmasının önüne geçildi.”
Bolat, e-ticarette güvenlik ve hizmet kalitesinin yükseltilmesi ile sitelerin güvenilirliğinin tesisi emeliyle İtimat Damgası Sistemi oluşturulduğunu hatırlatarak, İtimat Damgası alan işletmelere ait listeye “www.guvendamgasi.org.tr” adresinden ulaşılabildiğini söyledi.
“Kampanya ve indirimler konusunda dikkatli olunmalı”
Kurallara ters hareket eden firmalara gerekli cezaların verileceğini vurgulayan Bolat, “e-Ticaret dalında çok sayıda kampanyanın bir ortaya geldiği kasım ayında vatandaşlarımızın dolandırılmaması için e-ticaret siteleri tarafından yapılan indirimleri mercek altına alacağız. Rastgele bir sıkıntıyla karşılaşan vatandaşlarımız, vakit kaybetmeden Bakanlığımızın ‘https://www.turkiye.gov.tr/tuketici-sikayeti-uygulamasi’ internet adresi üzerinden şikayetlerini bildirirlerse gereği çabucak yapılacaktır.” diye konuştu.
Bolat, vatandaşların da internet sitelerinden alışveriş yaparken dikkat etmesini isteyerek, bilhassa sitenin “domain adresi”nin eşleşip eşleşmediğine dikkat etmeleri gerektiğini söyledi.
Ayrıca inançlı ödeme formüllerinin tercih edilmesi ve eserle ilgili kullanıcı yorumlarının incelenmesinin vatandaşların işlerini kolaylaştıracağına dikkati çeken Bolat, şunları kaydetti:
“Kampanya ve indirimler konusunda dikkatli olunmalı. Gerçekçi olmayan indirimlerin dolandırıcılık riski taşıyabileceğine dikkat edilmesi gerekir. e-Ticaret hayatı kolaylaştıran bir usul olsa da kimi riskleri beraberinde getiriyor. e-Ticaret yaparken olumsuz bir durumla karşılaşılması halinde öncelikle eserin satın alındığı e-ticaret pazar yeri yahut e-ticaret sitesiyle irtibata geçilmesi, rastgele bir tahlil bulunamaması halinde ise tüketici hakem heyeti yahut tüketici mahkemelerine başvurulması gerekiyor. Öte yandan, dolandırıcılık kuşkusu bulunması halinde ise cumhuriyet başsavcılığına hata duyurusunda bulunulabilir. Ayrıyeten, ödemenin kredi kartı yahut banka kartıyla yapılması halinde ilgili bankayla irtibata geçilerek süreç itirazı yapılabiliyor.”
Bolat, kontrol programına alınan firmaların aralı satış ve uygulamalara, ilgili kanun ve yönetmelikler uyarınca idari para cezası uygulandığını, mevzuata karşıtlık teşkil eden konularda da gerekli görülmesi hallerde internet sitesi hakkında erişim manisi talep edilebildiğini belirterek, “Bu yılın 9 ayında Bakanlıkça yapılan inceleme ve kontrol süreçlerinde, uzaklıklı satış faaliyetlerinin ilgili mevzuat kararlarına alışılmamış olduğu tespit edilen 54 firma için 238 milyon 155 bin 602 lira idari para cezası uygulandı.” dedi.