Eğitim, göç, gelir dağılımı adaletsizliği ve iklim krizi üzere global meselelere tahliller geliştirmeyi hedefleyen Forum Muratpaşa’nın ikincisi göç gündemiyle toplandı. Forumda Gazeteci-yazar Merdan Yanardağ, Türkiye Mülteci Kurulu ve Afgan Mülteciler Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği Başkanı Zakira Hekmat, İltica ve Göç Araştırmaları Merkezi (İGAMDER) Başkanı ve eski Birleşmiş Milletler (BM) Mülteciler Yüksek Komiserliği Türkiye Temsilcisi Metin Çorabatır konuşmacı olarak yer aldı. Formun moderatörlüğü Cihan Özalkuş üstlendi.
Forum, Belediye Başkanı Ümit Uysal’ın açılış ve kıymetlendirme konuşmasıyla başladı. Lider Uysal, konuşmasında, şunları söyledi:
“Her üç şahıstan ikisinin besin alırken zorlandığı bir Türkiye’den kelam ediyoruz. Dünya, Türkiye’deki çelişkiyi görmezse, ‘Mültecilere sakın dokunma’ baskısını devam ettirirse, Türkiye’nin başında bir kısım basiretsiz siyasetçiler yakalamanın avantajıyla kuralları uymayanları iade üzere Türkiye’nin yasal haklarını dahi kullandırmamakta bu derece ısrar ederse bu dengesizlik, bu eşitsizlik, bu ekonomik kriz ortamı yarın Türk vatandaşlarının da Ege’den, Karadeniz’den, her taraftan gelişmiş ekonomilere gerçek yürümelerine neden olur. Şayet bu baskı bu halde Türkiye’yi örselemeye devam ederse çok sakıncalı sonuçları olacaktır.”
Forum Muratpaşa’da her konuşmacı yarım saatlik sunumlarının akabinde izleyicilerin sorularını cevapladı. Foruma sivil toplum kuruluşları ve siyasi parti temsilcilerinin yanı sıra çok sayıda vatandaş da katıldı. Yaklaşık 4 saat devam eden forumun sonunda 11 unsurluk sonuç bildirgesi açıklandı. Bildirgede şunlar yer aldı:
GÖÇ SİYASETLERİ TÜRKİYE GERÇEKLERİNE UYGUN OLMALI
Göç sorunu, Türkiye’nin gerçekleri ve vatandaşların yaşadığı toplumsal ve ekonomik şartlar göz önünde bulundurularak ele alınmalı. Göç siyasetleri sadece merkezi otoritelerce değil, lokal idareler ve sivil toplum kuruluşlarının da faal iştirakiyle, ortak akılla oluşturulmalı.
GERİ DÖNÜŞ SAĞLANMALI
Göçmenlerin ülkelerine inançlı bir halde dönmeleri sağlanmalı. Mültecilik statüsü yine değerlendirilmeli. Ülkelerine gidip geri dönen mültecilerin ülkelerinde inançta olup olmadıklarına ait statüleri gözden geçirilmeli. İltica müracaatları süratli ve aktif bir halde sonuçlandırılmalı. Şartları uygun olmayanlar reddedilmeli.
TÜRKİYE DEPO ÜLKE OLMAKTAN ÇIKMALI
Türkiye, gelişmiş ülkeler tarafından depo ülke olarak görülmemeli, bu siyasete karşı durulmalı. Bu yaklaşımı güçlendirecek politik diyaloglardan kaçınılmalı. Göçmenlerin yükü, ülkeler ortasında adil ve istikrarlı formda paylaşılmalı. Türkiye, milletlerarası hukuk ve mukavelelerde yer alan haklarını Avrupa devletleriyle tıpkı halde kullanmalı.
İSKAN SİYASETLERİ BELİRLENMELİ
Göçmenlerin yerleşim süreçleri için toplumsal ve ekonomik şartlar dikkate alınarak iskan siyasetleri oluşturulmalı. Göçmenler, demografi siyasetlerine uygun doğum planlaması konusunda bilinçlendirilmeli.
GÖÇMENLERİN DURUMU KATEGORİZE EDİLMELİ
Türkiye’deki göçmenler, iş gücü, eğitim üzere farklı kategorilere ayrılarak daha faal siyasetler üretilmeli. Ekonomimize katkı sağlayacağı düşünülenler oturma ve çalışma müsaadesi verilerek tüzel statüye kavuşmalı, çalışma şartları güzelleştirilmeli. Bu küme ve dönüşü halinde zulme ve hak ihlaline uğrayacağı sabit olan küme dışındakiler inançlı halde iade edilmeli.
ENTEGRASYON SİYASETLERİ VE TOPLUMSAL DİYALOG GELİŞTİRİLMELİ
Özellikle ilticası kabul edilenler ile çalışma ve oturma müsaadesi verilen göçmenler için ekonomik, toplumsal ve kültürel entegrasyonu sağlayacak siyasetler oluşturulmalı. Göçmenler ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ortasındaki ön yargıları kırmak için diyalog ortamları yaratılmalı.
SOSYAL BARIŞ SAĞLANMALI
1951 Cenevre Mukavelesi uyarınca göçmenlere fiyatsız olarak tanınan eğitim, sıhhat üzere fiili ve türel haklar Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına da sosyal
barışın sağlanması maksadıyla sunulmalı.
AFRİKA İLE VİZE SİYASETLERİ YİNE DÜZENLENMELİ
Sayılarının 2050’de 200 milyonu bulacağı düşünülen iklim mültecilerinin, Afrika’nın orta ve alt kısmındaki ülkelerle olan vize muafiyet mutabakatları ve kolay vize verme siyaseti nedeniyle yüklü olarak Türkiye’ye yönelmektedir. İstanbul’un makul semtlerinde ağırlaşan bu göçün ve yerleşim yoğunluğunun
titizlikle takibi yapılmalı, vize muafiyet mutabakatları derhal gözden geçirilmeli, kolay vize siyasetinden derhal vazgeçilmeli.
ŞEFFAF BİLGİ PAYLAŞIMI MECBURÎ OLMALI
Göçmenlerle ilgili bilgi kirliliğini önlemek için kamu kurumları bilgileri net ve şeffaf bir biçimde paylaşmalı. Göçmenlerle ilgili data toplama, istatistiksel çalışmalar ve raporlamalar artırılmalı.
STK VE CEMAATLER YAKINDAN İZLENMELİ
Göçmenlerle ilgili çalışmalar yapan sivil toplum kuruluşları ve cemaatlerin faaliyetleri denetlenmeli. Göçmenlerin cürüm örgütleri tarafından istismar edilmesi engellenmeli.
GÖÇMENLER İÇ VE DIŞ SİYASETTE ARAÇSALLAŞTIRILMAMALI
Göçmenler, siyasi çıkarlar uğruna iç ve dış siyasette bir araç olarak kullanılmamalı.
